Caritas Polska we współpracy z Caritas Jerozolima rozpoczęła projekt wsparcia integracji społecznej osób niepełnosprawnych w Palestynie. Chcemy zapewnić osobom niepełnosprawnym dostęp do pracy zawodowej, wspierać rozwój dzieci niepełnosprawnych poprzez szkolenia dla ich rodziców, a także promować obecność osób niepełnosprawnych w sferze publicznej, w tym w świecie kultury i muzyki.
Projekt „Wsparcie integracji społecznej osób niepełnosprawnych w regionie Betlejem” wynika z przekonania, że osoby z niepełnosprawnością powinny być pełnoprawnymi członkami społeczeństwa, którzy mają prawo do pracy, edukacji, dostępu do kultury. W Palestynie przepisy prawne gwarantują osobom niepełnosprawnym dostęp do wszystkich usług społecznych, jednak w praktyce nie jest to realizowane z powodów społeczno-kulturowych, politycznych i ekonomicznych. W ramach projektu współfinansowanego ze środków polskiej współpracy rozwojowej MSZ RP chcemy wypełnić istniejącą obecnie lukę w pomocy dla niepełnosprawnych.
Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych
Pierwszym obszarem działań jest aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych. Działania te prowadzone są we współpracy z YMCA Rehabilitation Program – organizacją od wielu lat z sukcesem realizującą podobnego typu projekty. Osoby niepełnosprawne, chcące podjąć pracę zawodową lub otworzyć własną działalność gospodarczą, przechodzą najpierw złożony proces oceny kompetencji zawodowych. Odbywają serię spotkań z pracownikiem socjalnym, a także praktyczne zajęcia symulacyjne, pozwalające ocenić dopasowanie wybranych obszarów działań zawodowych do zainteresowań, talentów i możliwości konkretnej osoby. Po przejściu tego procesu 10 osób zostanie zatrudnionych w firmach i organizacjach, które wyrażą chęć zatrudnienia osoby z niepełnosprawnością, a kolejne 10 osób otrzyma dofinansowanie na otwarcie własnej działalności. Dodatkowo w ośrodku Al Basma w Beit Sahour otwarta zostanie pralnia, w której pracować będą podopieczni tego ośrodka – osoby z niepełnosprawnością intelektualną.
Wsparcie matek dzieci niepełnosprawnych
Drugi blok działań polega na wsparciu rodzin dzieci niepełnosprawnych w zakresie codziennej troski o dziecko i przekazaniu im umiejętności pozwalających na prawidłową opiekę rehabilitacyjno-pielęgnacyjną w warunkach domowych. Działania te skierowane są do rodzin dzieci z trzech grup: niewidomych lub słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących oraz dzieci niepełnosprawnych intelektualnie i fizycznie. Ze względów kulturowych z tego typu pomocy korzystają przede wszystkim kobiety – matki dzieci niepełnosprawnych. Zajęcia dla matek dzieci z dysfunkcjami wzroku i słuchu rozpoczną się w sierpniu, wraz z rozpoczęciem roku szkolnego, gdyż prowadzone są we współpracy ze szkołami specjalnymi (Al-Shurooq w Beit Jala dla niewidomych i Effetha w Betlejem dla niesłyszących).
Rozpoczęły się już zajęcia rehabilitacyjno-edukacyjne dla rodzin dzieci niepełnosprawnych ruchowo, prowadzone we współpracy z organizacją Jemima w dwóch wioskach położonych na południe od Betlejem – Um Salamuna i Wadi Al-Nees. Lokalna społeczność użyczyła pomieszczenia, które zostały dostosowane do potrzeb prostych zajęć rehabilitacyjnych z dziećmi. W obu miejscach zajęcia odbywają się przez 3 dni w tygodniu – pracowniczka socjalna i fizjoterapeutka wspólnie przyjmują matkę i dziecko, aby prowadzić prostą rehabilitację dziecka i uczyć matkę, w jaki sposób prowadzić ćwiczenia w dzieckiem w domu. Dzięki temu matki poprzez codzienną domową opiekę będą mogły lepiej wspierać rozwój dziecka.
Studium przypadku – historia Sary
Sara ma niespełna 3 lata i razem ze swoją mamą przyszła na spotkanie z zespołem fizjoterapeutycznym w Um Salamuna. Sara ma dwóch starszych braci, w pełni sprawnych, którzy się nią chętnie opiekują. Niestety, kiedy mama Sary była z nią w ciąży, wystąpiły komplikacje związane z ciśnieniem krwi i Sara urodziła się w 7 miesiącu. Trudny i niespodziewany poród sprawił, że Sara była niedotleniona. Dziecięce porażenie mózgowe w jej przypadku oznacza, że w miarę sprawną ma tylko prawą rękę, nie potrafi też mówić, chociaż widać, że rozumie to, co słyszy i widzi. Jako niemowlę była rehabilitowana, jednak od prawie roku nie miała możliwości korzystania z profesjonalnej opieki, gdyż mieszka w małej wiosce, daleko od specjalistycznych ośrodków opieki zdrowotnej. Dzięki projektowi Caritas Polska Sara będzie rehabilitowana regularnie, a jej mama dowie się, jak wspierać jej rozwój na co dzień. Już na pierwszych zajęciach fizjoterapeutka uczyła ją, w jaki sposób podnosić Sarę i nosić ją na rękach, aby stymulować rozwój jej mięśni.
Wzmocnienie obecności osób niepełnosprawnych w sferze publicznej
Ostatni blok działań ma na celu podniesienie świadomości i wiedzy o tej grupie społecznej oraz wpłynięcie na zmianę postrzegania osób niepełnosprawnych w przestrzeni publicznej. W pierwszym module projektu realizowanym w 2017 roku odbędą się szkolenia z praw osób niepełnosprawnych dla pracowników służby zdrowia. Również sami niepełnosprawni przejdą treningi mające na celu wzmocnienie poczucia własnej wartości i umiejętności domagania się swoich praw.
Kultura i muzyka stanowią istotne elementy życia społecznego, dlatego w ramach projektu prowadzona będzie także edukacja muzyczna dla osób niepełnosprawnych. Muzycy z Bethlehem Academy of Music opracowują program nauczania muzyki dostosowany do osób niepełnosprawnych i wraz z rozpoczęciem roku szkolnego zaczną prowadzi lekcje muzyki – śpiewu, umuzykalnienia, gry na instrumentach – w pięciu ośrodkach w regionie Betlejem. Zajęcia będą odbywać się między innymi w szkole dla niewidomych i słabowidzących Al-Shurooq w Beit Jala. W roku 2016 w ramach poprzedniego projektu realizowanego przez Caritas Polska szkoła ta otrzymała instrumenty muzyczne, służące także do zajęć z terapii sensorycznej. Dzięki temu już niedługo dzieci niewidome rozpoczną naukę muzyki, zwieńczoną koncertem dla lokalnej społeczności pod koniec roku.
Projekt jest współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.