W nowym roku szkolnym Caritas Polska uruchamia program „Szkoła szkole”, umożliwiający przekazanie wsparcia finansowego dla pięciu placówek edukacyjnych w zniszczonym przez wojnę syryjskim mieście Aleppo. Historie szkół i ich potrzeby są dostępne na stronie www.szkolaszkole.caritas.pl.

Pomysł na inicjatywę zrodził się w połowie 2018. Rodzice uczniów gdańskiej szkoły im. św. Kazimierza, poruszeni dramatyczną sytuacją na Bliskim Wschodzie, zgłosili chęć regularnego wspierania wybranej placówki oświatowej w Syrii. Dzięki ich hojności, szkoła podstawowa Asz-Szark w Aleppo zorganizowała dla swoich uczniów liczne wydarzenia m.in. bal karnawałowy, dzień sportu i obchody świąteczne, a także przeprowadziła dystrybucję podręczników. Tak rozpoczął się projekt „Szkoła szkole”, umożliwiający wsparcie syryjskich placówek przez polskie środowiska szkolne.

W tym roku, w programie weźmie udział pięć placówek oświatowych w Aleppo. Jedną z nich jest szkoła podstawowa Bani Taghlib, która została założona w 1930 roku. W trakcie walk na budynek spadła bomba, niszcząc całkowicie najwyższe piętro, w którym odbywały się zajęcia dla przedszkolaków. Był to dzień wolny od zajęć i tylko szczęśliwym zrządzeniem losu nikt nie został ranny. Przez kilka miesięcy zajęcia prowadzono na niższych piętrach, dzieląc jedno pomieszczenie pomiędzy dwie klasy. Wśród potrzeb zgłoszonych przez dyrekcję jest między innymi zakup zabawek i gier dla przedszkola oraz narzędzi edukacyjnych na zajęcia przyrodnicze.

Zbiórki na rzecz edukacji w Syrii mogą być prowadzone za zgodą dyrekcji szkolnej na przykład podczas festiwalu kultur lub przez szkolne koła wolontariatu. Tak się stało w Jaśle, gdzie w maju 2019 roku wolontariusze Szkolnego Koła Caritas w Szkole Podstawowej nr 2, dystrybuując serca z masy solnej, zebrali ponad 2,3 tysiące złotych. Za pośrednictwem Caritas Polska fundusze trafią do syryjskich placówek i zostaną przeznaczone na cele zgodne z ich potrzebami, w tym zakup materiałów szkolnych, odmalowanie pomieszczeń i organizację aktywności dla uczniów.

Sytuacja sektora edukacji w Syrii

Dla Syryjczyków, masowo zmagających się w problemem ubóstwa, edukacja dzieci pozostaje drugorzędnym zagadnieniem. – Podczas pobytów w Syrii często spotykamy dzieci, które muszą pracować, aby pomóc swoim rodzicom lub rodzeństwu. Skala zjawiska jest trudna to oszacowania – twierdzi Marianna Chlebowska, koordynatorka projektów zagranicznych Caritas Polska. – To szczególnie przykre, zważywszy na fakt, że jeszcze kilka lat temu Syria uchodziła za jeden z najlepiej wykształconych narodów bliskowschodnich, do szkoły podstawowej chodziło 97% dzieci.   

Dziś według raportu OCHA, czyli Biura Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej, aż 2,1 miliona z 5,9 milionów dzieci w wieku szkolnym w Syrii pozostaje poza systemem edukacji. Co trzecia szkoła została zniszczona lub przeznaczona na schronienie dla osób wewnętrznie przesiedlonych. Braki w kadrze pedagogicznej stanowią duży problem. Wielu syryjskich nauczycieli zdecydowało się szukać schronienia za granicą, liczni podjęli prace w innych arabskich państwach, między innymi w Kuwejcie i Arabii Saudyjskiej.

Problemy powojennej rzeczywistości w obszarze szkolnictwa nie ograniczają się tylko do kwestii infrastrukturalnych. Trudne przejścia wojenne odbijają się na psychice uczniów, a niewiele placówek dysponuje odpowiednimi środkami terapeutycznymi. Czasem luki w wiedzy i brak zaufania wobec instytucji szkoły skutkują niechęcią wobec ponownego podjęcia edukacji.

Na rzecz edukacji w Syrii

– Projekty wspierające infrastrukturę szkolną to kluczowe działania służące przywróceniu normalności syryjskim dzieciom i młodzieży – mówi ks. Marcin Iżycki, dyrektor Caritas Polska. – Myśląc o skali potrzeb należy pamiętać, że syryjskie społeczeństwo jest społeczeństwem młodym. Mediana wieku mieszkańców tego kraju to 24 lata, a w Polsce ponad 40 lat.

Dlatego projekty edukacyjne, obok pomocy humanitarnej i rozwojowej, stanowią ważną część działań Caritas Polska w Syrii. W 2019 roku część funduszy zebranych w ramach XXV. edycji akcji Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom, której symbolem jest świeca Caritas, została przeznaczona na odbudowę szkoły Al-Kalima. 16 września 2019 roku placówka ponownie powita uczniów, pierwszy raz od siedmiu lat, gdy ze względów bezpieczeństwa dyrekcja musiała podjąć decyzję o zawieszeniu działalności edukacyjnej. Inną placówką, której remont został sfinansowany z polskich darowizn, jest ormiańskie liceum im. Karen Jeppe. Projekt „Szkoła szkole” wpisuje się w 4. Cel Zrównoważonego Rozwoju ONZ „Dobra jakość edukacji”.

Więcej informacji o programie, w tym historie szkół objętych wsparciem, znajduje się na stronie: www.szkolaszkole.caritas.pl

Nauczyciele, uczniowie i ich rodzice mogą zainicjować przystąpienie placówki do programu kontaktując się z koordynatorką Marianną Chlebowską pod adresem mchlebowska@caritas.org.pl.