Caritas Archidiecezji Krakowskiej po raz pierwszy w swojej historii musiała bezpośrednio zmierzyć się ogromnym napływem uchodźców do naszego miasta, wywołanym atakiem Rosji na Ukrainę. Mogę powiedzieć, że dobrze zdaliśmy ten egzamin – mówi dyrektor ks. Tomasz Stec.

 W najbliższą niedzielę, 25 września obchodzimy Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy, który w tym roku ma szczególną wymowę. Przypomina o losie milionów ukraińskich uchodźców, którzy musieli opuścić swoje domy w wyniku rosyjskiej inwazji na Ukrainę i znaleźli schronienie w naszym kraju. Wielu z nich wspiera krakowska Caritas.

Od ataku Rosji na Ukrainę 24 lutego i związanego z nim kryzysu humanitarnego Caritas Archidiecezji Krakowskiej nieustannie pomaga uchodźcom przybywającym na terenie naszego kraju i pozostającym w Ukrainie. Skala pomocy jest bardzo duża, a Caritas nieustannie wspiera poszkodowanych, będąc tam, gdzie potrzebna jest pomoc.

Zakwaterowanie

Natychmiast po wybuchu wojny krakowska Caritas zaczęła organizować bazę noclegów i wolontariatu. Oprócz placówek Caritas, większość miejsc noclegowych w bazie zgłosiły zgromadzenia zakonne i parafie, ale znalazło się w niej też wiele prywatnych osób, które udostępniały wolne pokoje w swoich mieszkaniach.

Dzięki kilkunastogodzinnym codziennym dyżurom i ludzkiej solidarności w najgorętszym okresie pierwszych 3 miesięcy wojny darmowe krótko- lub długoterminowe schronienie znalazło ok. 5000 uchodźców, głównie matki i dzieci. Do końca sierpnia liczba osób, którym Caritas pomogła znaleźć nocleg, wzrosła do 7000 osób.

Osoby te znalazły schronienie przede wszystkim w placówkach Caritas, które mieszczą się w Krakowie, Zembrzycach (gdzie do Domu św. Brata Alberta trafiło 6 osób niepełnosprawnych wraz ze starszymi opiekunami), Zebrzydowicach, Biskupicach i Zakrzowie koło Kalwarii oraz w zgromadzeniach, domach zakonnych, domach rekolekcyjnych, parafiach czy domach prywatnych. Znaczna część zakwaterowanych osób wyjechała w dalszą podróż do rodzin, znajomych czy przyjaciół w innych krajach. Caritas wspiera rzeczowo domy zakonne i osoby indywidualne, które goszczą uchodźców, przekazując żywność i inne niezbędne produkty.

12 i 13 marca 2022 Caritas przewiozła 110 sierot z opiekunami ze Stalowej Woli do Leśnicy-Groń i Bukowiny Tatrzańskiej. Po kilku dniach pobytu w tych miejscach zostali relokowani i część z nich wyjechała w dalszą podróż, a część pozostała w Bukowinie Tatrzańskiej.

Biuro Caritas w Krakowie pełniło dyżury, udzielając informacji, kierując na noclegi i zapewniając pomoc rzeczową. Następnie pracę tę przejęło utworzone przy biurze Centrum Pomocy Migrantom i Uchodźcom, do którego oddelegowano jednego pracownika i zatrudniono drugiego, pochodzącego z Ukrainy, mówiącego biegle po ukraińsku, rosyjsku i polsku.

Jeden ośrodków krakowskiej Caritas dla uchodźców odwiedził 30.03.2022 r. Prezydent RP Andrzej Duda, spotykając się z mieszkańcami, wolontariuszami   i pracownikami.

Pomoc rzeczowa

Na Dworcu Głównym w Krakowie Caritas uruchomiła 6 marca całodniowy punkt informacyjny i pomocowy, który działa przy dużym wsparciu wolontariuszy i darczyńców. Wydawana jest tam pomoc rzeczowa, głównie sucha żywność, artykuły higieniczne, koce, śpiwory, opatrunki, leki przeciwbólowe oraz wszystko, co przynoszą darczyńcy. Główny cel punktu to doraźna, natychmiastowa pomoc oraz informacje. Uchodźca ma w nim uzyskać następujące informacje: gdzie może się udać na nocleg, gdzie zje ciepły posiłek, gdzie dokona rejestracji swojego pobytu, gdzie otrzyma pomoc rzeczową, niezbędną do dalszego pobytu na terenie Polski.

Pomoc rzeczowa możliwa jest dzięki zbiórkom darów rzeczowych organizowanych w wielu sklepach, spontanicznym zbiórkom darów rzeczowych oraz pomocy finansowej. Na pomoc dla uchodźców przeprowadzono również zbiórki pieniężne m.in. podczas imprez kulturalnych i artystycznych. Dary finansowe i rzeczowe przekazują nam osoby indywidualne, szkoły, organizacje, instytucje, firmy. Caritas zarejestrowała zbiórkę publiczną na pomoc uchodźcom z Ukrainy.

W Centrum Pomocy Migrantom i Uchodźcom przy siedzibie Caritas wydawana jest pomoc żywnościowa dla potrzebujących (ok. 800 pakietów żywnościowych miesięcznie). Pakiety żywnościowe wydawane są też w Punkcie Socjalnym na Brzegach. Na początku krakowska Caritas pomagała wszystkim uchodźcom, jednak z czasem uznaliśmy, że mieli oni możliwość ustabilizowania swojej sytuacji przez kilka miesięcy pobytu w Krakowie i nie wszyscy są w trudnej sytuacji materialnej. Rozpoczęliśmy pomoc celowaną na podstawie ich sytuacji rodzinnej i materialnej.

Caritas współpracuje z Caritas Norwegia, która prowadzi swoje programy pomocowe dla uchodźców oraz z Fundacją z USA przekazującą dary dla uchodźców. Niedawno krakowska Caritas rozpoczęła realizację finansowanego przez Caritas Internationalis programu „Wsparcie Caritas w Polsce dla Osób Dotkniętych Konfliktem w Ukrainie”, dzięki któremu będzie mogła pomóc przede wszystkim najbardziej zagrożonym grupom uchodźców – emerytom, matkom z małymi dziećmi, w sposób dostosowany do ich konkretnych potrzeb.

Namiot przy dworcu – gorące posiłki

Na Placu Jana Nowaka Jeziorańskiego przy dworcu PKP w Krakowie przy wsparciu Wojewody małopolskiego powstał namiot do wydawania posiłków, za który odpowiedzialność przejęła Caritas Archidiecezji Krakowskiej. Przez prawie 4 miesiące był czynny całą dobę, a w najgorętszym momencie wydawał ok. 6000 gorących posiłków dla uchodźców. W miejsce to przybywały również osoby prywatne, zakony, firmy, stowarzyszenia, parafie i inne grupy, które ofiarowały przygotowane przez siebie posiłki dla uchodźców. Namiot każdego dnia wspierała ogromna liczba wolontariuszy, również zagranicznych, tworząc niepowtarzalną atmosferę tego miejsca, aby dawać nie tylko jedzenie, ale chociaż trochę pocieszenia, pokoju i nadziei.

Integracja

Oprócz przekazywania pomocy Caritas stara się również integrować uchodźców i pomagać im zorganizować swój pobyt.

• W Centrum Pomocy Migrantom i Uchodźcom organizowane są kursy języka polskiego i zajęcia integracyjne dla kobiet. Caritas organizuje też spotkania z pracownikiem Wojewódzkiego Urzędu Pracy.
• W namiocie przed dworcem organizowane były różne spotkania integracyjne dla dorosłych i dzieci: zabawy, śpiewy przy gitarze, występy iluzjonistów, wata cukrowa itp.
• Caritas zorganizowała spotkania świąteczne z okazji Wielkanocy dla ok 7500 osób finansowane przez Polski Holding Hotelowy.
• Caritas brała też udział w spotkaniach integracyjnych dla rodzin z Ukrainy, jak np. Festyn Rodzinny „Czas dla Nadziei”, a ukraińskie rodziny były zaproszone na I Archidiecezjalne Święto Rodziny, w którym Caritas również brała udział. Z okazji Dnia Dziecka ok. 50 dzieci otrzymało upominki – „Pudełka szczęścia”.
• W dniach 17-18 września na terenie Sanktuarium św. Jana Pawła II w Krakowie odbyło się siódme spotkanie młodzieży „Viter na-Dii”. Caritas Archidiecezji Krakowskiej włączyła się w to wydarzenie, zapewniając wyżywienie młodzieży, która uczestniczyła w spotkaniu.
• Przed początkiem roku szkolnego Caritas przekazała dzieciom – uchodźcom 550 plecaków z przyborami szkolnymi. 80 z nich pojechało do dzieci w Kamieńcu Podolskim w Ukrainie.

Transporty z pomocą humanitarną

Równocześnie krakowska Caritas organizowała pomoc odpowiadając na prośby, które przychodziły z terenu Ukrainy. W ciągu pół roku wojny dzięki ogromnemu wsparciu ludzi dobrej woli z Polski i spoza naszego kraju udało się wysłać do Ukrainy (Kijowa, Charkowa, Lwowa, Tarnopola, Równego, Żurawna, Chmielnickiego, Połtawy, Czernichowa, Berdyczowa, Niżyn, Dnipra) ok. 50 tirów i ponad 150 samochodów dostawczych z pomocą humanitarną o łącznej wadze ok. 2000 ton.

W transportach wysłane zostały: żywność, koce, środki higieny osobistej, agregaty prądotwórcze, plecaki – apteczki wypełnione artykułami medycznymi do pierwszej pomocy, wózki inwalidzkie, łóżka medyczne, aparat USG i odzież dla pacjentów do szpitali. Przesyłaliśmy też przygotowane przez osoby prywatne i parafie i dostarczone do naszego magazynu paczki zawierające m.in. żywność, środki higieniczne i kosmetyczne w ramach akcji Paczka dla Ukrainy.

Rodzina Rodzinie dla Ukrainy

Krakowska Caritas włączyła się też w promocję programu Rodzina Rodzinie. Prowadzony przez Caritas Polska program Rodzina Rodzinie to największy program pomocy indywidualnej, poprzez który Polacy w ciągu 6 lat przekazali potrzebującym rodzinom w krajach ogarniętych konfliktami prawie 70 mln zł, pomagając im pozostać w swoich ojczyznach. Program jest odpowiedzią na dramatyczną sytuację rodzin poszkodowanych w konfliktach zbrojnych i kryzysach humanitarnych. Realizowany jest w formie bezpośredniej pomocy udzielanej na miejscu rodzinom poprzez jednorazowe lub comiesięczne wsparcie finansowe oraz poprzez fundusz wychodzenia z ubóstwa. W program mogą włączać się parafie, organizacje kościelne i osoby prywatne.

Dziękujemy!

Pomoc, jaką nieustannie krakowska Caritas wspiera uchodźców z Ukrainy jest możliwa dzięki ogromnemu zaangażowaniu wszystkich pracowników Caritas Archidiecezji Krakowskiej, umiejętności pozyskania darczyńców i koordynacji pracy wielkiej liczby wolontariuszy. Nie byłaby też możliwa bez osób indywidualnych, instytucji, firm i organizacji, które hojnie i z zaufaniem nas wspierają.

Gorąco dziękujemy wszystkim, którzy przez te prawie 7 miesięcy od wybuchu wojny wspierają  nasze działania: parafiom, zakonom, władzom samorządowym i państwowym, darczyńcom indywidualnym i firmom z Polski i spoza kraju, stowarzyszeniom oraz ogromnej liczbie wolontariuszy z Polski i z całego świata.