Od wybuchu wojny minęło 8 miesięcy, a za naszą wschodnią granicą wciąż rozgrywa się dramat. Mieszkańcy Ukrainy tracą swoje domy, bliskich i siły do zmagania się z rzeczywistością. Nie mogą jednak stracić nadziei na pomoc, dlatego Caritas Polska realizuje na Ukrainie program Rodzina Rodzinie.

— Nie chcielibyśmy pomocy, gdyby było spokojnie i cicho. Mieszkalibyśmy tak sobie tutaj. Ludzie żyli sobie, nikogo nie ruszali. Kto przybył na naszą ziemię, dlaczego tak się stało? — w głosie 52-letniej Anżeły, która wychowała czworo dzieci, a teraz opiekuje się wnukami, słychać bezbrzeżny żal.

Zagrożenie z ziemi i z powietrza nadal jest ogromne. Coraz więcej ukraińskich rodzin pozostaje bez dachu nad głową i błąka się szukając schronienia u krewnych i sąsiadów. Wielu nie stać na odbudowę lub wyremontowanie zniszczonego domu, a nawet kupno żywności i artykułów pierwszej potrzeby, bo zasoby portfela dramatycznie się kurczą, a siła nabywcza ukraińskiej hrywny wciąż spada. W tej sytuacji ludzie mogą liczyć jedynie na pomoc z zewnątrz. Tak jak Swietłana, która utrzymuje siebie i dzieci jedynie z państwowej zapomogi.

Został tylko komin

— Rano latały drony. O piątej rano już nad domem rozległy się dźwięki przypominające brzęczenie samolotu nad samym domem. Potem zaczęły latać rakiety — wspomina Swietłana, wdowa, mama czwórki dzieci. — U mnie w domu współlokator został z dziećmi. Było około godziny 7 wieczorem. Zaczęło huczeć, a potem rakieta uderzyła w dom i ta fala wybiła nam szyby. Maluchy przestraszyły się, położyły na podłodze i leżały tak, aż wszystko się uspokoiło. Mimo wszystko, zostaliśmy tu we wsi — dodaje. Swietłana utrzymuje się jedynie z zapomogi państwowej. Chciałaby podjąć pracę, nawet zarejestrowała się urzędzie, ale nie ma z kim zostawić dzieci. — Pieniędzy starcza tylko na jedzenie i drewno opałowe, a na buty, ubrania brakuje — przyznaje ze smutkiem.

W równie trudnej sytuacji jest rodzina Oleny, która straciła dorobek życia. — Dziękowaliśmy Bogu za to, że wszyscy żyją i zaczęliśmy budować nowy dom, bo nie mamy gdzie mieszkać — mówi kobieta, przytulając mocniej dwie kilkuletnie córki. Po ataku wojsk rosyjskich z ich domu został tylko komin górujący nad stertą gruzu.

Rodziny mieszkające na wsiach przed wojną zazwyczaj żyły skromnie, ale teraz po prostu starają się przeżyć. Często pomagają sobie nawzajem i korzystają z tego, co wyrośnie w ogródku, by nie wydawać pieniędzy w sklepie. Jednak materiały potrzebne do odbudowy domu muszą kupić, a to przerasta ich możliwości. Sytuacja wielu rodzin mieszkających w miastach bywa jeszcze trudniejsza. Zwłaszcza jeśli w wyniku działań wojennych utraciły mieszkanie lub jedyne źródło dochodu. Ratunkiem dla najbardziej potrzebujących jest systematyczna i długofalowa pomoc.

Z myślą o najbardziej pokrzywdzonych

— Zdajemy sobie sprawę z tego, że naród ukraiński będzie długo zmagał się z ogromnymi trudnościami, nawet po zakończeniu wojny. Analizując potrzeby i nasze możliwości zdecydowaliśmy się więc na włączenie Ukrainy w program Rodzina Rodzinie – największy program pomocy zagranicznej prowadzony przez Caritas Polska — mówi ks. dr Marcin Iżycki, dyrektor Caritas Polska

W październiku Caritas Polska rozpoczęła pilotaż programu Rodzina Rodzinie w diecezji kijowsko-żytomierskiej. Dzięki niemu i ścisłej współpracy z ukraińską Caritas-Spes dociera z pomocą do ponad 500 rodzin znajdujących się w szczególnie dramatycznej sytuacji. Wsparcie kierowane jest przede wszystkim do rodzin mieszkających w obszarach, do których nie dociera żadna inna pomoc. Są to rodziny wielodzietne, rodziny z osobami starszymi, chorymi i niepełnosprawnymi, matki samotnie wychowujące dzieci, których mężowie zostali wzięci do niewoli lub zginęli na wojnie, rodziny, które uciekły z okupowanych terenów i doświadczające bezpośrednich skutków działań wojennych.

— Jeśli otrzymamy pomoc finansową, przeznaczymy ją na remont domu. Dzieciom kupimy jedzenie, witaminy i wszystko inne — mówi Anżeła. — Chcielibyśmy bardzo podziękować Polsce za pomoc nam i innym. Pomagają całej Ukrainie, jesteśmy bardzo wdzięczni, wszyscy Ukraińcy są bardzo wdzięczni — dodaje Alina, córka Anżeły.

Pomoc, która nie znika

— Jako organizacja charytatywna nie sprawimy, że na Ukrainę przestaną spadać pociski, ale mamy cel – niesienie pomocy starającym się przetrwać ludziom. Włączając Ukrainę do programu Rodzina Rodzinie, tak jak sześć lat temu włączyliśmy do niego Syrię, dajemy mieszkańcom Ukrainy najlepsze, systematyczne wsparcie — mówi ks. Iżycki.

Rodzina Rodzinie to prowadzony przez Caritas Polska program humanitarny, który polega m.in. na udzielaniu stałej pomocy finansowej w lokalnej walucie najuboższym mieszkańcom krajów pogrążonych w wojnie lub głębokim kryzysie. Program został zainicjowany jesienią 2016 roku jako odpowiedź na dramatyczną sytuację mieszkańców Syrii w czasie trwającej tam wojny, aby następnie objąć zasięgiem również Strefę Gazy, Liban oraz Irak. Ukraina jest piątym krajem włączonym do programu.

Siłą programu Rodzina Rodzinie jest jego forma. Comiesięczne wsparcie finansowe daje najuboższym możliwość odbicia się od dna poprzez spłatę zadłużeń, np. uregulowanie czynszu i rachunków za media. Ponadto program pozwala beneficjentom na samodzielne decydowanie o tym, którą z najpilniejszych potrzeb (np. zakup żywności, materiałów budowlanych, leków) chcą zrealizować.

Ze wsparciem polskich artystów

Apel Caritas Polska o pomoc dla ukraińskich rodzin w ramach programu Rodzina Rodzinie zyskał wyjątkowe wsparcie w postaci piosenki „Ocaleni” zespołu TGD. Autorami słów są Piotr Nazaruk i Monika Wydrzyńska, muzykę napisał Piotr Nazaruk.

— Najpierw powstała muzyka. Kilka lat temu. Melodia – jedna z najcenniejszych, tych które udało mi się odkryć. Nie wiedziałem, o czym będzie ta piosenka, ale wiedziałem, że musi mówić o czymś ważnym. […]. Przypadkowo lub nieprzypadkowo paru moich przyjaciół, z którymi rozmawiałem o naszych próbach pomagania uchodźcom, cytowało talmudyczną sentencję „Kto ratuje jedno życie, jakby cały świat ratował”. Zrozumiałem, że to były te właściwe słowa, na które czekała moja melodia — przybliża historię powstania piosenki Piotr Nazaruk.

Oprócz programu Rodzina Rodzinie utwór promuje także płytę zespołu TGD „Kolędy Świata 3”, z gościnnym udziałem Kuby Badacha, Anny Karwan i Mateusza Ziółko, której premiera zaplanowana jest na 18 listopada tego roku. Utwór „Ocaleni” oraz kolędy z różnych stron świata będzie można usłyszeć na żywo podczas koncertów TGD, które odbędą się w 15 miastach Polski w grudniu 2022 r. i w styczniu 2023 r. Harmonogram koncertów dostępny jest tutaj.

Jak wesprzeć potrzebujące rodziny pozostające na Ukrainie:

• Dokonaj wpłaty lub zadeklaruj regularne wsparcie na stronie caritas.pl/rodzina
• Wyślij SMS o treści RODZINA pod nr 4260, by dowiedzieć się, jak pomóc rodzinom na Ukrainie