„Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie” to temat III Światowego Dnia Dziadków i Osób Starszych. Ustanowione przez papieża Franciszka święto, obchodzone w przeddzień wspomnienia Joachima i Anny, w tym roku przypada na 23 lipca i niesie ze sobą wyjątkowe przesłanie.

— Duch Święty błogosławi i towarzyszy każdemu owocnemu spotkaniu między różnymi pokoleniami, między dziadkami a wnukami, między młodymi a osobami starszymi. Bóg pragnie bowiem, aby tak jak Maryja z Elżbietą, młodzi radowali serca starszych i czerpali mądrość z ich doświadczeń życiowych. Ale przede wszystkim Pan pragnie, abyśmy nie pozostawiali osób starszych samym sobie, abyśmy nie spychali ich na margines życia, co niestety zdarza się dziś nazbyt często — pisze Ojciec Święty w orędziu na tegoroczny Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych, nawiązując do spotkania Maryi ze starszą krewną. Tę międzypokoleniową łączność podkreśla nie bez powodu, w tym roku bowiem Dzień Dziadków i Osób Starszych przypada w przeddzień 38. Światowych Dni Młodzieży, które odbędą się w Lizbonie.

Dialog międzypokoleniowy

— Wezwanie papieża Franciszka, by nie zapominać o osobach starszych, to bardzo czułe wezwanie — mówi Monika Figiel, koordynator programów senioralnych w Caritas Polska i dodaje, że papież zaprasza do wykonania trzech zadań. Po pierwsze zachęca osoby starsze do udziału w mszy świętej 23 lipca – zarówno w tej, którą w ich intencji odprawi w Watykanie, jak i tej w kościele parafialnym, mając świadomość, że po pandemii wielu seniorów przestało wychodzić z domu. Po drugie zachęca, by osoby młode odwiedziły starszych, a szczególnie tych, którzy nie wychodzą z domu lub przebywają w placówkach opiekuńczych, okazując im w ten sposób zainteresowanie. Po trzecie Ojciec Święty nawołuje do łączności międzypokoleniowej. Zaprasza młodych, by przed wyjazdem na Światowe Dni Młodzieży odwiedzili swoich dziadków i poprosili ich o modlitwę, a będąc już w Lizbonie – wysyłali im kartki, SMS-y, pokazując, że o nich pamiętają i chcą utrzymywać z nimi kontakt.

— Chcielibyśmy, żebyście przed Światowymi Dniami Młodzieży spotkali się ze swoimi dziadkami, zabrali ich na mszę świętą, wspólnie się pomodlili — wylicza Aleksandra Szoć z Caritas Polska. — Jak mówi papież Franciszek, jest to cudowna okazja do czerpania różnych wzorców, wymiany doświadczeń. Ja sama mogę to potwierdzić, ponieważ moi dziadkowie byli dla mnie bardzo bliskimi osobami — dodaje.

Nie tylko od święta

Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych to nie jedyny moment w roku, w którym papież przypomina o ważnej roli seniorów oraz nawołuje do codziennej troski o nich. — Pamiętajmy: dziadkowie i osoby starsze są chlebem, który karmi nasze życie, są ukrytą mądrością ludu, dlatego powinniśmy je celebrować, i po to ustanowiłem ten dzień. Módlmy się za osoby starsze, aby stały się nauczycielami czułości, aby ich doświadczenie i mądrość pomagały najmłodszym patrzeć w przyszłość z nadzieją i odpowiedzialnością — mówił papież w jednej z intencji modlitewnych.

Do tej codziennej troski od początku istnienia zobowiązuje się Caritas w Polsce prowadząc różnorodne programy pomocowe dla seniorów. Jednym z najważniejszych jest Karta „Na codzienne zakupy” realizowana wspólnie z Fundacją Biedronki. Program każdego roku obejmuje opieką coraz większą grupę starszych. W tym roku pomoc w postaci przedpłaconej karty na zakupy w sklepach Biedronka otrzymało 11 tys. seniorów. W ciągu 6 lat istnienia programu na tego rodzaju wsparcie przeznaczono 85 mln zł. Ważną wartością dodaną do Karty jest zaangażowanie 4,5 tys. wolontariuszy, którzy pomagają seniorom w zakupach i spędzają z nimi czas nawiązując bliższe, serdeczne relacje.

Pogłębianie tworzących się więzi społecznych to ważny element różnych programów realizowanych przez Caritas Polska. Zalicza się do nich m.in. pomoc środowiskowa polegająca na dowożeniu do domów seniorów ciepłych obiadów. Dla tych starszych, często schorowanych i samotnych osób kontakt z drugim człowiekiem jest niekiedy ważniejszy niż sam posiłek. Do tych wizyt pracowników i wolontariuszy Caritas przygotowują się i czekają na nie z ogromną radością.

Odpowiedź adekwatna do potrzeb

Programy Caritas Polska skierowane do seniorów rozwijane są w taki sposób, by jak najlepiej odpowiadały na potrzeby tej coraz liczniejszej grupy społecznej. W tym celu organizacja zleca badania, które publikuje w corocznych raportach. W tym roku ukazały się dwa raporty dotyczące sytuacji osób starszych w Polsce oraz analizujące strukturę społeczeństwa polskiego. Pierwszy to poszerzona reedycja raportu „Seniorzy niewidzialni – obecni? Starzejące się społeczeństwo – prognozy, wyzwania, możliwości”. Drugi raport pt. „Opieka długoterminowa i hospicyjna w Polsce” to analiza sytuacji i potrzeb ośrodków opiekuńczych oraz ich podopiecznych. Jest to temat niezwykle istotny dla wielu Caritas diecezjalnych, które prowadzą takie ośrodki.

— W tym roku intensywnie zastanawiamy się z Caritas diecezjalnymi nad tym, jak wspomóc prowadzone przez nie instytucje, w których przebywają seniorzy – głównie hospicja, domy pomocy społecznej czy zakłady opiekuńczo-lecznicze – mówi Monika Figiel nakreślając tym samym zadania stojące przed Caritas w najbliższej przyszłości.