Rzecznik Praw Obywatelskich objął honorowym patronatem projekt „2 Kroki”, który Caritas Diecezji Siedleckiej rozpoczęła w kwietniu 2017 r. Projekt jest realizowany w ramach Programu Współdziałania, finansowanego przez Caritas Polska. Projekt wykorzystuje wspólne doświadczenia zdobyte w trakcie realizacji programu wychodzenia z bezdomności „Damy radę!” w Caritas Polska oraz doświadczenia własne Caritas Siedleckiej w dotychczasowej pracy z więźniami.

Projekt „2 Kroki” adresowany jest do osadzonych w Zakładzie Karnym w Siedlcach oraz członków ich rodzin. Opiera się na kompleksowej współpracy Caritas ze Służbą Więzienną oraz zaangażowaniu wolontariuszy i specjalistów-praktyków z różnych dziedzin w proces odbudowy życia społecznego, zawodowego i rodzinnego więźniów. Jest bardzo potrzebną pomocą dla osób zagrożonych wykluczeniem z uwagi na długotrwałą izolację.

„2 Kroki” jest pierwszym tak kompleksowym projektem w Polsce, skierowany do kilkudziesięciu więźniów i ich rodzin, obejmującym kwestie odbudowywania kompetencji społecznych u osadzonych, m.in. poprzez prowadzenie praktycznych szkoleń, pomoc w nawiązywaniu stabilnych relacji rodzinnych, przeciwdziałanie czynnikom kryminogennym oraz leczenie uzależnień.

Projekt realizowany jest w dwóch etapach: pierwszym, w czasie odbywania kary na terenie aresztu śledczego i zakładu karnego oraz drugim, bezpośrednio po ich opuszczeniu. Kwestia pomocy postpenitencjarnej dla wychodzących na wolność po odbyciu kary jest w Polsce bardzo zaniedbana. Dopiero od kilkunastu miesięcy trwają starania o  zmianę tego stanu rzeczy. Brak kompleksowej pomocy postpenitencjarnej w skali całego kraju  jest przyczyną nie tylko wysokiej recydywy (ok. 50%), ale istotnie wpływa na rozwijanie się innych plag społecznych, jak bezdomność, patologie rodzinne, „dziedziczenie” kryminogennych zachowań przez młodzież pozbawioną ojcowskiej, odpowiedzialnej ręki w domu, alkoholizm.

Obecnie realizowany jest krok pierwszy obejmujący:

• poradnictwo psychologiczne – polegające zarówno na terapii grupowej jak i indywidualnej;
• warsztaty dla ojców – mające sprzyjać budzeniu odpowiedzialności ojcowskiej, przywróceniu więzi rodzinnych oraz działać prewencyjnie na dzieci, aby uniknąć powtórzenia błędów rodziców;
• podstawowa terapia uzależnień – polegająca na indywidualnej sesji terapeutycznej;
• poradnictwo prawne – koncentrujące się na doradztwie z zakresu przeciwdziałania zadłużeniu osadzonych, np. rozwiązywania postępujących postępowań komorniczych;
• warsztaty edukacji finansowej – uczące osadzonych efektywnego zarządzania finansami osobistymi oraz świadomego korzystania z produktów bankowych;
• doradztwo zawodowe (rusza od września) – przygotowujące skazanych do wejścia na otwarty rynek pracy po powrocie do wolności

Na uwagę zasługuje fakt objęcia programem całych rodzin oraz utworzenie na terenie zakładu karnego Klubu Ojca, który ma już 20 uczestników, a także powstanie pierwszego w Polsce Więziennego Zespołu Caritas, w którym uczestniczy oprócz osadzonych kilkunastu wyspecjalizowanych wolontariuszy.

W drugim kroku projektu planowane są działania skoncentrowane na rozwinięciu więzi rodzinnych poprzez organizację wyjazdu weekendowego dla całych rodzin oraz późniejszą ich ewaluacje w Siedlcach. Ponadto przewidziano także kontynuacje indywidualnej terapii psychologicznej.

W kolejnym, planowanym kroku ku prawdziwej wolności, istotne będzie organizowanie środowiskowej pomocy towarzyszącej skazanym, opuszczającym zakłady karne i ich rodzinom przez organizacje niosące pomoc potrzebującym, takie jak Caritas. Inicjatywa Caritas Siedleckiej jest zdecydowanie krokiem we właściwym kierunku. Doświadczenia i obserwacje z realizacji projektu są na bieżąco opisywane na blogu „2 Kroki” na stronie Caritas Siedlce. Postaramy się zamieścić więcej informacji na ten temat w następnym wydaniu Kwartalnika Caritas i informować na bieżąco o realizacji projektu na stronie caritas.pl.

Na zdj. 1. Osadzeni w Zakładzie Karnym w Siedlcach uczą się gospodarować finansami.

Na zdj. 2. Zajęcia rodzinne na terenie Zakładu Karnego w Siedlcach w ramach projektu „2 Kroki”.

IK/JS