Rok 2024 to kilka kluczowych wniosków dla sektora pomocowego. Raport o ubóstwie w Polsce alarmuje, że ponad 2,5 mln osób żyje w skrajnym ubóstwie, liczba ta wzrosła o 47% względem roku poprzedniego (EAPN Polska, dane za rok 2023). Powódź w Polsce zniszczyła ponad 57 tysięcy gospodarstw domowych i z dnia na dzień pozostawiła wiele tysięcy osób bez dachu nad głową. Na świecie toczy się ponad 180 konfliktów zbrojnych, a skala potrzeb humanitarnych jest ogromna. Ten rok pokazuje po raz kolejny, że solidarność z potrzebującymi to jedno z ważniejszych wyzwań naszych czasów.
Zobacz co w roku 2024 działo się w Caritas.
Pomoc humanitarno-rozwojowa na świecie
W roku 2024 strategiczne stało się wsparcie Strefy Gazy w odpowiedzi na zaogniający się kryzys humanitarny. To miejsce, w którym niemal 100% ludności ludzi dotyka głód i brak dostępu do opieki medycznej, a niesienie pomocy humanitarnej jest skrajnie trudne. We współpracy z Caritas Jerozolima zwiększyliśmy zakres programu Rodzina Rodzinie, który dociera obecnie do 215 rodzin, wartość projektu to 1640 000 zł. Pomoc gotówkowa Caritas jest dla wielu jedyną szansą na przeżycie. Realizujemy też działania pomocowe w oparciu o środki Ministerstwa Spraw Zagranicznych – w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu to łącznie 4 783 400 zł.
Destabilizacja i pogłębiające się trudności społeczne dotykają cały Bliski Wschód, dlatego kontynuujemy wsparcie dla Libanu i Syrii. To przede wszystkim wsparcie dla 4 600 rodzin w Syrii, 200 rodzin w Libanie w ramach programu Rodzina Rodzinie, jak również wsparcie edukacyjne w ramach programu Szkoła Szkole.
Rok 2024 przypomina nam, że minęło 10 lat od początku wojny w Jemenie. Ta wojna stała się konfliktem zapomnianym, a nadal ponad 18,2 mln osób potrzebuje tam pomocy. Przypominaliśmy o tym we wspólnej kampanii z Polską Akcją Humanitarną. Caritas Polska kontynuuje tam działania od 2020 roku, to m.in. wsparcie 5 ośrodków zdrowia na terenie prowincji Aden – zakup lekarstw i sprzętu medycznego, wypłaty świadczeń dla lekarzy i personelu czy wsparcie bieżących wydatków.
Od ponad dwóch lat strategiczny dla Caritas Polska jest też rozwój pomocy dla krajów Afryki. W roku 2024 wsparliśmy programy dożywiania, medyczne oraz rozwoju małej przedsiębiorczości w Burkina Faso, Etiopii i Erytrei. Nowym kierunkiem humanitarno-rozwojowym staje się Etiopia. W regionie Tigraj wspieramy 34 szkoły i ponad 7100 uczniów. To przede wszystkim dożywianie, odbudowa toalet oraz wsparcie zajęć sportowych, realizowane we współpracy z Caritas Etiopia. To miejsce pozostaje jednym z priorytetów Caritas na kolejne lata.
Caritas kontynuuje też wsparcie strategicznych kierunków, takich jak Wenezuela, Ukraina, Liban, Syria, kraje Afryki oraz wspiera kilkadziesiąt innych misji i kierunków pomocowych na całym świecie.
Powódź w Polsce
W obliczu katastrofalnej powodzi Caritas zaangażowała ogólnopolską sieć do udzielania skoordynowanej i natychmiastowej pomocy. Pierwszy etap obejmował dostarczanie niezbędnych artykułów, takich jak żywność, woda, osuszacze, agregaty prądotwórcze i narzędzia. Drugi etap to wsparcie wolontariuszy, którzy pomagali w oczyszczaniu domów, sprzątaniu oraz organizowaniu zbiórek rzeczowych. Dzięki ogólnopolskiej zbiórce udało się zgromadzić 75 milionów złotych, przeznaczonych głównie na długofalową pomoc w trzeciej fazie działań.
Caritas przygotowała wieloetapowy program wsparcia dla osób dotkniętych powodzią. W jego ramach rozdysponowano m.in. 3 000 kart przedpłaconych o wartości 6 000 zł każda, co łącznie wyniosło 18 milionów złotych. Jednym z etapów są także karty remontowe na sumę 22 milionów złotych. Dodatkowo, poszkodowani są włączani w stałe programy pomocowe, takie jak Wigilia Caritas, wakacje dla dzieci czy programy stypendialne. W 2025 roku zaplanowano kolejną analizę potrzeb, która pomoże zdecydować o wykorzystaniu pozostałych środków.
Regularne wsparcie dla potrzebujących w Polsce
Caritas wspiera potrzebujących każdego dnia w 1632 placówkach, takich jak m.in. domy samotnej matki, łaźnie, jadłodajnie, schroniska, warsztaty terapii zajęciowej, noclegownie, ośrodki rehabilitacyjne i wiele innych miejsc, które stają się domem i ostoją dla człowieka w potrzebie. To codzienna praca ponad 18 tysięcy pracowników i ponad 60 tysięcy wolontariuszy, która kontynuowana jest od ponad 30 lat.
Rok 2024 to jubileusze wybranych projektów pomocowych w Polsce. W grudniu odbyła się 25. edycja ogólnopolskiej zbiórki żywności „Tak. Pomagam!”, która zgromadziła 300 ton żywności dla potrzebujących. Przez 13 lat udało się zebrać i przekazać ponad 8,5 tysięcy ton żywności, która trafia w okresie świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy do osób samotnych, seniorów, osób w kryzysie bezdomności.
Od ponad 20. lat Caritas prowadzi „Skrzydła” i „Dwa Talenty” – flagowe programy stypendialne. W tym czasie przekazano 21 mln złotych na stypendia dla 14 tysięcy dzieci. To długoterminowa pomoc skierowana do uczniów szkół podstawowych i średnich. Celem programów stypendialnych Caritas Polska jest wyrównywanie szans edukacyjnych oraz umożliwienie dzieciom i młodzieży rozwijania ich zainteresowań i pasji.
Rok 2024 to też kilka nowości w obszarze pomocy krajowej. Jednym z priorytetów staje się program „Ratujmy hospicja”. Caritas prowadzi 62 placówki opieki hospicyjno-paliatywnej w Polsce. Kluczowe jest wsparcie tych miejsc na trzech poziomach – finansowo, materialnie oraz poprzez szkolenia wolontariuszy i pracowników. Wprowadzono regularne wizyty studyjne, które pozwalają na wymianę doświadczeń między kadrą placówek i stały rozwój. W październiku powołano Radę Hospicyjną – przestrzeń wymiany doświadczeń, której zadaniem jest również upowszechnianie standardów pracy we wszystkich hospicjach Caritas.
W ramach działań rzeczniczych wydaliśmy jesienią 2024 raport „Bezdomność w Polsce”, który zwraca uwagę na problem wykluczenia społecznego. Caritas prowadzi blisko 500 placówek na rzecz osób w kryzysie bezdomności, w tym m.in. schroniska dla bezdomnych, noclegownie, mieszkania chronione, ogrzewalnie, łaźnie. Ich działalność oraz potrzeby osób w kryzysie zostały opisane w publikacji. Równolegle odbyło się w Warszawie dwudniowe seminarium dla pracowników Caritas zaangażowanych bezpośrednio w pracę z osobami wykluczonymi. Wiodącymi tematami była efektywna, profesjonalna pomoc i troska o godność drugiego człowieka.
Działania społeczne Caritas to m.in. projekt Caritas Laudato si prowadzony od 2019 roku. Prowadzimy kampanię społeczną, skupiającą uwagę na integralnym rozwoju człowieka oraz znaczeniu ekologii w naszej codzienności. W roku 2024 przeprowadziliśmy około 60 warsztatów w całej Polsce. Powstały też dwie flagowe wspólnoty działania – Parafia Chrystusa Króla w Olsztynie oraz wspólnota w Żukowicach k. Głogowa, a wsparcie grantowe na działania ekologiczne uzyskało 12 wspólnot.
Dziękujemy za 2024 rok!
Dziękujemy wszystkim darczyńcom, partnerom, wolontariuszom i przyjaciołom Caritas za wspólne działania w 2024 roku. To właśnie dzięki ich wspólnemu wysiłkowi i zaangażowaniu możemy nieść szeroką i systemową pomoc. Wierzymy, że nasze działania zmieniają życie i udowadniają, że dobro ma ogromną siłę.
Życzymy wszystkiego co najlepsze w 2025 roku!