Z końcem stycznia 2025 kończy się 7. edycja programu „Na Codzienne Zakupy”, realizowanego przez Caritas Polska we współpracy z Fundacją Biedronki. Ten wspólny Program, to 200 zł na miesiąc dla każdego z beneficjentów, na karcie przedpłaconej na zakupy przez 10 miesięcy w roku i 2000 zł na każdy minigrant, finansujący działania wspólnotowe.
Seniorzy otrzymali 22 mln zł na zakup żywności, a 4000 wolontariuszy wspiera ich we wspólnych akcjach.
W tej edycji pomoc finansowa trafiła do 11 tysięcy seniorów, a dzięki inicjatywom międzypokoleniowym program stał się także przestrzenią budowania wspólnoty i relacji.
Zacznijmy od podstaw – idziemy na zakupy
Żeby realizować większe idee – trzeba zacząć od podstaw. „Bardzo istotne są dla nas działania wspólnotowe i tak bardzo znaczące, szczególnie dziś, więzi międzypokoleniowe. Ale żeby to było możliwe musimy zacząć od zaspokojenia podstawowych potrzeb” – mówi Monika Figiel koordynatorka programów senioralnych w Caritas Polska. Program „Na Codzienne Zakupy” to największy prywatny program wsparcia osób starszych w Polsce. Jego kluczowym elementem są karty przedpłacone o wartości 200 zł miesięcznie, które przez 10 miesięcy w roku pomagają seniorom w robieniu podstawowych zakupów. Od początku programu, który ruszył w 2018 roku, pomoc trafiła do niemal 64 tysięcy seniorów, a łączna kwota wsparcia wyniosła 107 milionów złotych.
W 2024 roku, dzięki współpracy Fundacji Biedronki i Caritas Polska, do seniorów trafiło ponad 22 miliony złotych, program objął pomocą 11 tysięcy osób. „Karty przedpłacone to coś więcej niż pieniądze – to poczucie niezależności, godności i możliwość samodzielnego decydowania o swoich potrzebach” – podkreśla Katarzyna Sheer prezeska Fundacji Biedronki.
Łączenie pokoleń i wspólne inicjatywy
W ramach programu „Na codzienne Zakupy”, Parafialne Zespoły Caritas i Szkolne Koła Caritas, zrealizowały także liczne projekty lokalne, które angażowały całe społeczności w działania międzypokoleniowe. Te wydarzenia w naturalny sposób integrowały seniorów z młodszymi pokoleniami. Minigranty pozwoliły na nawiązanie lub wzmocnienie współpracy pomiędzy PZC a SKC, rozwój wolontariatu wśród młodych i ich zaangażowanie na rzecz seniorów, przeciwdziałając marginalizacji osób starszych i promując edukację i zdrowie.
W 2024 roku najciekawsze inicjatywy obejmowały:
- Zumbę międzypokoleniową, która łączyła pokolenia poprzez ruch i wspólną zabawę.
- Warsztaty florystyczne, podczas których uczestnicy tworzyli dożynkowe wieńce i poznawali lokalne tradycje.
- Przedstawienie „Kana Galilejska”, które zaangażowało społeczności lokalne w teatralną opowieść.
- Projekty o tradycjach regionalnych, takie jak warsztaty na temat kultury kaszubskiej, śląskiej i góralskiej.
- Biesiady, festyny i festiwale, które przyciągały zarówno seniorów, jak i młodsze pokolenia.
Projekty miały za zadanie dokumentowanie i popularyzowanie lokalnej historii, wspieranie działań w obszarze kultury, rękodzieła, edukacji i zdrowia. Pokazywaliśmy inicjatywy kulinarne promujące lokalne tradycje, inicjatywy ekologiczne, ale też działania związane z wykorzystaniem technologii i edukacją cyfrową. Staraliśmy się zachęcać do organizacji aktywności ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb najstarszych mieszkańców.
Działania Caritas i Fundacji Biedronki pokazały, że wsparcie materialne to tylko część sukcesu programu – prawdziwa zmiana dzieje się tam, gdzie ludzie mają przestrzeń do wspólnego działania i dialogu.
Bez zaangażowania wolontariuszy ani rusz
Od samego początku programu było jasne, że o ile wsparcie finansowe na bieżące potrzeby jest możliwe do zaadresowania, o tyle trudniej jest walczyć z głodem samotności. Seniorzy najczęściej mają do czynienia z wolontariuszami, którzy towarzyszą przy zakupach, odwiedzają seniorów i pomagają im. Dlatego organizacja szkoleń dla nich, a tym samym systematyczne podnoszenie ich kompetencji okazały się istotne, a ich rola w całym procesie zyskała szczególne znaczenie.
W działania na rzecz seniorów, w każdej edycji Programu, zaangażuje się ok. 4 000 wolontariuszy, którzy w poprzednich latach brali udział w szkoleniach z tematyki zdrowego odżywiania, a 2024 roku szkolili się głównie z reagowania w sytuacjach kryzysowych, takich jak wojna, powódź oraz z zakresu pierwszej pomocy.
Dzięki pracy wolontariuszy w programie „Na Codzienne Zakupy”, seniorzy docelowo nie tylko otrzymują wsparcie materialne, ale także poczucie, że są ważną częścią społeczności.
Program „Na Codzienne Zakupy” to nie tylko wsparcie finansowe, ale także budowanie relacji, które zmieniają życie zarówno seniorów, jak i osób zaangażowanych w pomoc. „To przykład, jak małe lokalne działania robią wielką zmianę – nie tylko na codzienne zakupy, ale na każdy dzień” – podsumowuje Magdalena Masiak koordynatorka kampanii krajowych Caritas Polska.
Linki do przeprowadzonych szkoleń dla wolontariuszy programu „Na Codzienne Zakupy”:
Caritas Diecezji Sosnowieckiej
Caritas Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej
Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej
Caritas Archidiecezji Przemyskiej