Już po raz czwarty Caritas Archidiecezji Wrocławskiej i Fundacja Biedronki wspierają seniorów w Polsce. Realizowany przez Caritas Polska za pośrednictwem caritas diecezjalnych program „Na codzienne zakupy” to nie tylko materialna pomoc w postaci przedpłaconych kart na zakupy, ale także odpowiedź na dużo głębsze problemy, z jakimi borykają się osoby starsze – samotność i poczucie izolacji. W edycji 2024 z programu skorzystało aż 11 tys. seniorów, którzy łącznie otrzymali 22 miliony zł wsparcia.
Do tej pory w ramach programu „Na codzienne zakupy” seniorzy w Archidiecezji Wrocławskiej otrzymali już ponad 1,5 mln złotych na zakupy w sieci sklepów Biedronka. Kolejna edycja rozpoczęła się 1 kwietnia 2024 roku i potrwa aż do końca stycznia 2025. Seniorzy zakwalifikowani do programu otrzymują co miesiąc 200 zł na karcie przedpłaconej, co pozwala im pokrywać wydatki na najpotrzebniejsze produkty spożywcze.
Poczucie wolności, poczucie godności
Jak podkreśla siostra Magdalena Stachura CDC, koordynatorka programu w archidiecezji wrocławskiej, karta „Na codzienne zakupy” pozwala seniorom na zakupy w sposób, który nie stygmatyzuje ich sytuacji materialnej.
– Mogą płacić kartą jak każdy inny klient sklepu, co daje im poczucie godności i wolności wyboru – wyjaśnia.
Z badań przeprowadzonych wśród beneficjentów wynika, że aż 74 proc. seniorów, którzy korzystają z programu, to osoby samotne. Poczucie osamotnienia, wykluczenia, jest czasem trudniejsze do zniesienia niż brak środków. Tu kluczową rolę odgrywają wolontariusze. Blisko 4 tys. osób w całej Polsce, a 117 w archidiecezji wrocławskiej zaangażowanych jest w poszukiwanie najbardziej potrzebujących seniorów oraz pomoc w robieniu zakupów. To oni są dla wielu starszych osób kimś więcej, niż dostawcą pomocy – są wsparciem, towarzyszem, osobą, z którą można porozmawiać i po prostu pobyć.
– Karta „Na codzienne zakupy” jest niejako pretekstem do budowania relacji międzyludzkich, które dla seniorów są równie ważne jak materialna pomoc – tłumaczy Katarzyna Scheer, prezeska Fundacji Biedronki.
Samotność gorsza niż ubóstwo
Dane pokazują, że ogromną część osób korzystających z programu w archidiecezji wrocławskiej stanowią osoby samotne. Aż 147 osób, czyli niemal połowa beneficjentów, mieszka samotnie, a ich dochód netto nie przekracza 1500 zł miesięcznie. Dodatkowo, 74 osoby również mieszkają samotnie, z dochodem netto w przedziale 1500-2500 zł, ale na życie pozostaje im mniej niż 800 zł. Sytuacja finansowa tych osób jest bardzo trudna, a samotność tylko pogłębia ich potrzebę wsparcia.
Z danych GUS wynika, że w Polsce liczba samotnych seniorów rośnie, co wynika m.in. z wydłużającej się średniej długości życia oraz coraz mniejszej liczby rodzin wielopokoleniowych. Z raportu GUS wynika, że ponad 30% osób powyżej 65. roku życia mieszka samotnie, co przekłada się na prawie 2,5 miliona osób. Wynik programu Caritas, gdzie niemal 50% beneficjentów to osoby samotne, jest zgodny z ogólnymi trendami demograficznymi. Samotność dotyka głównie starsze kobiety, co znajduje odzwierciedlenie również w danych programu, gdzie kobiety stanowią aż 80,3% beneficjentów.
Dla wielu seniorów uczestnictwo w programie to zmiana, która znacząco wpływa na ich codzienność. Pan Karol, jeden z podopiecznych, wyznał:
– „Dla Ciebie to tylko 200 zł, a mnie ratuje życie”. Dzięki doładowanej karcie nie musi wybierać między zakupem jedzenia a leków, które są mu niezbędne. Pani Basia, która korzysta z programu drugi rok, podkreśla, że dzięki wsparciu może lepiej zadbać o swoje zdrowie. – To dla mnie ogromna ulga – mówi.
Podobne historie można usłyszeć od wielu innych seniorów, dla których program nie tylko poprawia sytuację materialną, ale daje im poczucie, że ktoś o nich pamięta.
Program „Na codzienne zakupy” kierowany jest do osób powyżej 60. roku życia, których miesięczne dochody nie przekraczają 1700 zł. Aż 77% seniorów korzystających z programu ma dochody poniżej 1500 zł, a jedynie 16,94% może liczyć na pomoc materialną od swojej rodziny. Dla pozostałych 62,78% rodzina nie jest w stanie udzielić wsparcia, a 10,27% nie ma jej w ogóle.
Jednym z kluczowych aspektów programu jest pomoc w codziennym funkcjonowaniu. 50 osób potrzebowało wsparcia w tak podstawowych czynnościach, jak robienie zakupów, co pokazuje, jak ważna jest obecność wolontariuszy i osób wspierających seniorów w ich codziennych potrzebach. Program Caritas umożliwia osobom starszym pomoc w tych czynnościach, których sami nie są w stanie wykonywać.
Takie dane pokazują, jak trudna jest sytuacja wielu starszych osób w Polsce. Program „Na codzienne zakupy” nie tylko pomaga im lepiej się odżywiać, ale także daje możliwość przeznaczenia zaoszczędzonych pieniędzy na inne potrzeby, jak np. wykupienie leków.
– Kupuję pieczywo, masło, nabiał, a czasem pozwalam sobie na coś słodkiego. Program bardzo mi pomaga – mówi pan Edward, samotny senior, który zmaga się z chorobami przewlekłymi.
Aktywizujemy seniorów
Program „Na codzienne zakupy” to także edukacja i aktywizacja seniorów. Caritas Polska oraz Fundacja Biedronki regularnie organizują szkolenia dla wolontariuszy, dotyczące problematyki żywienia seniorów oraz warsztaty międzypokoleniowe. Jedno z takich spotkań organizowane we Wrocławiu zgromadziło 80 wolontariuszy z archidiecezji wrocławskiej, poznańskiej, krakowskiej, diecezji opolskiej, a także przedstawicieli Caritas Polska.
Podczas tych dwóch dni uczestnicy mieli okazję poszerzyć swoją wiedzę i umiejętności w zakresie pracy z seniorami. Ks. Dariusz Amrogowicz, dyrektor Caritas Archidiecezji Wrocławskiej, podkreślił, że celem szkolenia było nie tylko podniesienie kompetencji wolontariuszy, ale także ich rozwój duchowy. Każdy dzień rozpoczynała Msza św., podczas której zwrócono uwagę na istotę prawdziwego miłosierdzia oraz na potrzebę głębszego zrozumienia służby bliźniemu.
Jednym z elementów spotkania były warsztaty tematyczne prowadzone przez ekspertów. Wśród omawianych tematów znalazły się zagadnienia dotyczące żywienia osób starszych. Dietetyk podkreślał znaczenie właściwej diety bogatej w witaminy i minerały, zwłaszcza w kontekście utrzymania zdrowia seniorów oraz zalecenia dotyczące nawodnienia.
Kolejnym istotnym tematem była aktywizacja seniorów i integracja działań senioralnych. Szkoleniowiec zwracał uwagę na konieczność ćwiczenia pamięci, koncentracji i refleksu u osób starszych poprzez różne formy aktywności, takie jak gry logiczne i planszowe. Podkreślał, że takie działania pomagają budować relacje, przeciwdziałając samotności. Uczestnicy mieli również okazję wymieniać się doświadczeniami w ramach propozycji działań w Caritas Diecezjalnej, omawiając zarówno sukcesy, jak i trudności w pracy w parafiach, szczególnie w kontekście współpracy z proboszczami.
Ważnym punktem programu było budowanie zaufania i integracja uczestników. Przeprowadzone ćwiczenia miały na celu wzajemne zapoznanie się oraz umożliwienie wolontariuszom otwartej rozmowy o wyzwaniach związanych z realizacją programu „Na codzienne zakupy”.
Podczas szkolenia szczególnie cenna była możliwość szczerego dzielenia się własnym doświadczeniem oraz wspólne poszukiwanie rozwiązań. Justyna Rysiak z Fundacji Biedronka zaznaczyła, że dyskusje dotyczyły nie tylko problemów, ale także konkretnych sposobów ich przezwyciężenia, co przyniosło wymierne korzyści dla uczestników.
W każde szkolenie wpisana była Eucharystia, podczas której wolontariusze powierzyli swoją służbę wstawiennictwu św. Jadwigi, patronki Caritas Archidiecezji Wrocławskiej. Ks. Amrogowicz podkreślił, że św. Jadwiga wyprzedzała swoje czasy i wciąż uczy, jak troszczyć się o ubogich. Dzięki temu wydarzeniu, osoby zaangażowane w program „Na codzienne zakupy” wróciły do swoich seniorów z nową energią i wiarą w to, że mogą jeszcze lepiej pomagać tym, z którymi pracują na co dzień.
Program „Na codzienne zakupy” to wsparcie, które wykracza poza materialne potrzeby. Dzięki tej inicjatywie seniorzy otrzymują nie tylko pomoc finansową, ale także uwagę, wsparcie emocjonalne i poczucie godności. To więcej niż karta – to most, który łączy pokolenia i daje nadzieję na lepszą codzienność.
PODSUMOWANIE NCZ 2024 | |||
Caritas Archidiecezji Wrocławskiej | |||
1 | Liczba kobiet | 241 | |
2 | Liczba mężczyzn | 59 | |
3 | Seniorzy w wieku powyżej 60 lat | 289 | |
4 | Liczba osób mieszkających samotnie (dochód netto nie przekroczył 1500 zł) | 147 | |
5 | Liczba osób mieszkających samotnie (dochód netto przekroczył 1500 zł, nie był wyższy niż 2500zł, na życie pozostaje nie więcej niż 800 zł) | 74 | |
6 | Liczba osób mieszkających we wspólnym gospodarstwie domowym (dochód netto na osobę nie przekroczył 1250 zł) | 63 | |
7 | Liczba osób mieszkających we wspólnym gospodarstwie domowym (dochód netto na osobę przekroczył 1250 zł, mieścił się w przedziale 1250 netto – 2100 zł, na życie pozostaje nie więcej niż 700 zł na osobę) | 13 | |
8 | Liczba osób, które nie spełniają kryteriów dochodowych | 3 | |
9 | Liczba osób otrzymująca wsparcie od rodziny | 48 | |
10 | Liczba osób, którym rodzina nie jest w stanie pomóc | 194 | |
11 | Liczba osób, które nie mają kontaktu z rodziną | 36 | |
12 | Liczba osób, które nie mają rodziny | 22 | |
13 | Liczba osób, które potrzebują wsparcia w robieniu zakupów | 50 | |
14 | Liczba osób, które nie potrzebują wsparcia w robiebiu zakupów | 250 | |
15 | Liczba osób, które jeszcze nie uczestniczyły w Programie | 121 | |
16 | Liczba osób, które już uczestniczyły w Programie | 179 | |
17 | Liczba Liderów wolontariatu | 12 | |
18 | Liczba wolontariuszy | 121 | |
19 | Liczba wolontariuszy PZC lub parafialnego zespołu charytatywnego | 117 | |
20 | Liczba wolontariuszy Caritas | 2 | |
21 | Liczba wolontariuszy – Pracowników Caritas | 2 |