Ponad 2 tysiące uczestników z całego świata zgromadziło Europejskie Forum Humanitarne (EHF) w Brukseli. Tegoroczna edycja to największe spotkanie interesariuszy sektora pomocy humanitarnej. Caritas Polska była m.in. gospodarzem dyskusji dotyczącej odporności społeczeństw na kryzysy i zdolności powrotu do stabilizacji.
W panelu „Kryzys to nowa norma – reagowanie kryzysowe poprzez programowanie ukierunkowane na odporność” podkreślano, że zdolność społeczeństw do szybkiego reagowania i powrotu do stabilizacji jest kluczowa. Przedstawiono doświadczenia z różnych regionów świata, podkreślając potrzebę elastycznego i dostosowanego podejścia. Omawiano sytuację m.in. Palestyny, Kolumbii, Ukrainy oraz Jemenu.
Jak wyjaśniano podczas dyskusji, programowanie ukierunkowane na odporność musi być dostosowane do szybkiego reagowania na pojawiające się potrzeby, przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu specyfiki narodowej i lokalnej oraz budowania poczucia odpowiedzialności i sprawczości społeczności lokalnych. Sektor pomocy humanitarnej musi budować mosty między działaniami humanitarnymi, rozwojem i budowaniem pokoju, aby skutecznie reagować na sytuacje kryzysowe.
Na zaproszenie Komisji Europejskiej i Polskiej Prezydencji Rady Europejskiej Nina Mocior wzięła udział w panelu organizowanym przez Polską Prezydencję: „Przełamywanie barier: Polepszanie sytuacji przymusowo przemieszczonych kobiet i przeciwdziałanie przemocy ze względu na płeć”. Omówiono rekomendacje dla sektora humanitarnego i decydentów, zwracając uwagę na walkę z przemocą wobec kobiet, wsparcie ofiar traumy i odbudowę społeczności. Przedstawicielka Caritas Polska mówiła o działaniach w Etiopii w regionie Tigray, gdzie wojna i kryzys humanitarny szczególnie dotykają kobiety i dzieci. Podkreśliła, że koncepcja tzw. wrażliwości na traumę (ang. trauma sensitive care) może wspierać osoby w przeciwdziałaniu negatywnym konsekwencjom wydarzeń traumatycznych w życiu jednostki. Leczenie traumy i wiedza o niej mogą umożliwić lepsze rezultaty w innych sektorach wsparcia, między innymi w edukacji, sektorze zdrowia czy sektorze odbudowy możliwości zarobkowania i szkoleń zawodowych.
Wsparcie dla ofiar przemocy musi być długoterminowe i kompleksowe, łączące pomoc natychmiastową z odbudową. Tylko wtedy możemy realnie poprawić sytuację kobiet i zapewnić im bezpieczeństwo w przyszłości – dodała Nina Mocior.
Drugiego dnia spotkania odbyło się spotkanie przedstawicieli polskich organizacji z panią minister Anną Radwan-Röhrenschef, na którym mieliśmy okazję podsumować obrady na Forum i wymienić się spostrzeżeniami dotyczącymi realizacji polskiego Planu Współpracy Rozwojowej oraz dotychczasowej współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych w obszarze pomocy rozwojowej i humanitarnej.
W tym roku tematyka Forum i zagadnienia poruszane w panelach i dyskusjach były związane z tzw. resetem humanitarnym, czyli nadchodzącą reformą całego systemu pomocy humanitarnej w związku ze zmniejszającą się skalą finansowania pomocy humanitarnej pomimo rosnących potrzeb. Planowane są nowe rozwiązania i wytyczne dotyczące najefektywniejszego systemu koordynacji oraz priorytetów działań pomocowych skupiających się na newralgicznych sektorach, których celem i zadaniem jest ratowanie życia w największych kryzysach humanitarnych.
Nie zabrakło też rozmów na temat lokalizacji i wspierania tzw. Nexusa, czyli działania w taki sposób, aby wspierać cele związane z pomocą natychmiastową, ale również z odbudową oraz organizacją pomocy. Oznacza to działanie w perspektywie długofalowej pozwalającej na budowanie odporności na kolejne kryzysy i adaptację społeczności lokalnych i społeczeństw. Rezyliencja jest również tematem przewodnim Polskiej Prezydencji w Radzie Europejskiej.
W związku ze słabnącym multilateralizmem w stosunkach międzynarodowych na świecie, sektor humanitarny stoi w obliczu największej zmiany od czasu powołania ONZ. Jednocześnie liczba kryzysów humanitarnych cały czas się zwiększa, a organizacje humanitarne są zmuszone do priorytetyzacji działań pomocowych i dokonują trudnych wyborów, komu pomagać w pierwszej kolejności. Europejskie Forum Humanitarne umożliwiło pokazanie pracy Caritas w wielu rejonach świata jako sieci wyspecjalizowanych lokalnych organizacji, które współpracując razem tworzą skuteczną i procesjonalną organizację pomocową obecną w największych kryzysach humanitarnych – podkreśla Ireneusz Krause, Zastępca Dyrektora Caritas Polska.
W Forum wzięli udział interesariusze sektora pomocy humanitarnej z całego świata – przedstawiciele państw członkowskich UE, instytucji europejskich, organizacji międzynarodowych i z rodziny ONZ, międzynarodowych organizacji pozarządowych oraz przedstawicieli lokalnych organizacji.
Tegoroczna edycja EHF koncentrowała się na wyzwaniach związanych z rosnącymi potrzebami humanitarnymi i ograniczonymi środkami, zwracając uwagę na rolę dyplomacji i koordynacji działań na rzecz społeczności dotkniętych kryzysami. Na miejscu obecnych było kilkanaście Caritas narodowych z innych krajów, również z Ukrainy, Ekwadoru czy Mjanmy.
