W Indiach Boże Narodzenie obchodzone jest co roku 25 grudnia. Chociaż chrześcijanie stanowią tu mniej niż 5% ludności, to świąteczny nastrój jest obecny w wielu częściach kraju. O tym szczególnym okresie w roku opowiada ks. Madan Sual Singh.

Kiedy dorasta się w Indiach, jedną najprzyjemniejszych rzeczy jest obchodzenie różnych świąt. Jesteśmy wielokulturowym krajem, więc wszystko jest barwne i różnorodne. Do najpopularniejszych świąt należą Diwali, Holi i Eid. Co może być dla wielu zaskoczeniem, w Indiach mieszka znaczna liczba chrześcijan, którzy – wraz z resztą mieszkańców kraju – obchodzą Boże Narodzenie według własnych rytuałów i tradycji. Tak naprawdę w Indiach istnieje kilka sposobów świętowania Bożego Narodzenia, zależnie od regionu. Podczas świąt ważny jest aspekt religijny, a nabożeństwa odgrywają ogromną rolę w obchodach. Przygotowania rozpoczynają się – podobnie jak w krajach zachodnich – w pierwszą niedzielę Adwentu. Księża planują uroczystości kościelne i msze, a mieszkańcy obmyślają świąteczne menu, przygotowują słodycze, prezenty i dekoracje.

Miesiąc przygotowań

Boże Narodzenie obchodzone jest bardzo entuzjastycznie przez wiele wspólnot, a tradycje różnią się od siebie. Dla większości niechrześcijańskich mieszkańców Indii świętowanie ogranicza się do wielkiej kolorowej choinki, Świętego Mikołaja i śniegu. Jednakże w ostatnich latach sytuacja uległa zmianie. Teraz to przede wszystkim miesiąc pełen świateł i barw, dawania i przyjmowania, pieczenia ciastek, śpiewania kolęd, to czas aniołów i oczywiście ukochanego Świętego Mikołaja.

Boże Narodzenie to największe święto, a także czas spotkań w gronie najbliższych. Ludzie przebywający w różnych miastach, gdzie pracują bądź studiują, wracają do domu, aby świętować razem z rodziną.

W chrześcijańskich domach przygotowania do Bożego Narodzenia rozpoczynają się co najmniej miesiąc wcześniej. Ludzie bielą i porządkują domy. Następnie ubierają choinkę i ozdabiają żłóbek. W każdym chrześcijańskim domu można zobaczyć też gwiazdę, która ma dla nas wyjątkowe znaczenie.

Lokalne wpływy kulturowe mają wiele wspólnego z tym, jak obchodzone są święta w różnych częściach kraju. Choć każdy świętuje na swój sposób, od Kerali po Assam i od północnego wschodu po Bombaj, cały kraj łączy świąteczny duch.

Światła, choinki i szopki

Boże Narodzenie to kolorowe święta – podobnie jak całe Indie. Miejscowe sklepy, targi i centra handlowe dekorowane są wielobarwnymi migoczącymi lampkami, papierowymi serpentynami i kwiatami. Dla mieszkańców Indii święta zawsze wiążą się ze światłami i kolorami, a Boże Narodzenie nie jest wyjątkiem. Kościoły ozdobione oszałamiającymi światełkami prezentują się zjawiskowo, zwłaszcza po zmroku.

Większość rodzin ustawia w domu choinkę. Śniegu jest mało, ale dzieciom to nie przeszkadza i nakładają na choinkę watę, co imituje zielone drzewa pokryte białym puchem.

Wiele ozdób wykonanych jest ręcznie, a gwiazdy są wszędzie – w całym domu i na drodze, zapraszając przyjaciół, sąsiadów i rodzinę w odwiedziny z okazji Bożego Narodzenia.

Ważną częścią świątecznych tradycji są szopki bożonarodzeniowe. Przygotowania rozpoczynają się już miesiąc wcześniej, ponieważ dzielnice i kościoły zawsze prowadzą przyjacielską rywalizację o to, czyja szopka jest najładniejsza. W tworzenie kościelnych szopek angażują się dzieci, młodzież, księża i zakonnice. Ludzie przygotowują niełuskane rośliny, zbierają cegły i piasek, by stworzyć z nich wyjątkową szopkę. Uczniowie i studenci nie mogą doczekać się przerwy świątecznej, bo właśnie wtedy wszyscy wyjmują figurki, pięknie dekorują szopki pamiętając o najmniejszych szczegółach, takich jak światełka, mosty czy wodospady. O północy w Wigilię w nabożnym skupieniu w szopce umieszcza się figurkę małego Jezusa. Od tej chwili można podziwiać te wyjątkowe dzieła przez cały świąteczny okres – przychodzą ludzie różnych wyznań, zapalają świece i zostawiają kwiaty.

Śpiewając Jezusowi

Śpiewanie kolęd to najbardziej emocjonujące wydarzenie dla dzieci i młodzieży, szczególnie tych mieszkających na wsi. Wiele z nich, dobrze opatulonych, niesie latarnie i śpiewa kolędy przyjaciołom i sąsiadom. To wyjątkowy czas ogólnego szczęścia. Wspólne bożonarodzeniowe śpiewanie wspaniale jednoczy młodych i starszych. Kolędy śpiewane są także w kościele. Jedną z najbardziej zakorzenionych tradycji świątecznych jest msza święta o północy, na którą idą całe rodziny. Na czas pasterki kościoły ozdobione są pięknymi kwiatami i świecami. Wierni też ubrani są wyjątkowo, odświętnie. Po mszy gromadzą się wokół kościoła, rozmawiają i składają sobie świąteczne życzenia. Potem wracają do domów na wielką ucztę, w czasie której wymieniają się prezentami.

Smakołyki i prezenty

Świąteczne gotowanie zaczyna się dużo wcześniej. W niektórych częściach kraju robienie słodyczy to rodzinna tradycja. Wówczas wszystkie kobiety z rozległej rodziny spotykają się i przygotowują smakołyki przez weekend lub dwa. To wyjątkowy czas, zwłaszcza dla dzieci, ponieważ mogą one podkradać słodkości i bawić się do późna z kuzynami i przyjaciółmi.

Ogromną radość, szczególnie dzieciom, sprawiają prezenty. W Indiach Święty Mikołaj jeździ wozem zaprzężonym w konie i dostarcza prezenty dzieciom. W języku hindi znany jest jako „Bożonarodzeniowy Baba”, a w urdu jako „Baba Bożego Narodzenia”. Osoby mówiące po tamilsku używają określenia „Bożonarodzeniowy Thaathaa”, a posługujący się językiem telugu określają go jako „Bożonarodzeniowy Thatha”, co oznacza bożonarodzeniowego starca. W języku marathi znane jest określenie „Natal Bua”, czyli świąteczny staruszek. W stanach Kerala i Odisha natomiast nosi miano „Świątecznego Taty”.

Świąteczny poranek

Wcześnie rano ludzie zwykle odwiedzają rodzinę lub przyjaciół składając świąteczne życzenia i dzieląc się bogato udekorowanym ciastem owocowym oraz słodyczami. Nie ma znaczenia czy są hinduistami, chrześcijanami, czy muzułmanami – wszyscy sąsiedzi i bliscy dostają łakocie i życzenia świąteczne. Słodkości je się do południa, potem nadchodzi czas na pikantny indyjski świąteczny obiad. Po uczcie ludzie rozpoczynają świąteczne tańce z przyjaciółmi. Tańczą do późnej nocy, czasem nawet do świtu.

Boże Narodzenie w Indiach to czas spędzony z najbliższymi i tworzenie szczęśliwych wspomnień. Jest to jednocześnie celebrowanie narodzin Jezusa Chrystusa i niesienie Jego przesłania miłości, tolerancji i braterstwa. Choć Boże Narodzenie jest świętem chrześcijańskim, to jest obchodzone jako święto uniwersalne na terenie całego kraju.

Tekst ks. Madan Sual Singh, dyrektor Jana Vikas Zebrała Urszula Szafrańska-Ulak

Tekst ukazał się także w >>> Kwartalniku Caritas <<< Przeczytaj także inne artykuły z Kwartalnika w aplikacji Publico24 Newsstand lub logując się na www.e.caritas.pl