Caritas Polska szczególną opieką otacza osoby starsze, dlatego, z okazji ich święta przypadającego na 25 lipca, dołącza się do życzeń złożonych przez papieża Franciszka. Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych to nowe święto ustanowione przez papieża, obchodzone w przeddzień wspomnienia Joachima i Anny, dziadków Pana Jezusa.
— Pan nie przestaje posyłać aniołów, aby ukoić naszą samotność i powtarzać nam: „Ja jestem z tobą przez wszystkie dni”. Mówi to do Ciebie, mówi to do mnie, do wszystkich. I to jest istotą tego pierwszego Dnia, który pragnąłem aby był obchodzony po raz pierwszy właśnie w tym roku, po długim czasie izolacji i wciąż powolnym odradzaniu się życia społecznego: aby każdego dziadka, każdą babcię, każdą osobę starszą – zwłaszcza tych spośród nas, którzy są najbardziej samotni – odwiedził anioł! — mówił papież w specjalnym orędziu skierowanym do osób starszych. Dodał także, że owi aniołowie mogą mieć twarz osób bliskich – wnuków, członków rodziny lub przyjaciół. Posłanymi do osób starszych aniołami są także wolontariusze Caritas, włączający się w realizację programów senioralnych i udzielających się w prowadzonych przez Caritas placówkach dla osób starszych – domach pomocy społecznej, świetlicach, stacjach opieki i wielu innych.
Zakupy z kartą i wolontariuszem
Największym programem senioralnym realizowanym przez Caritas jest program Na codzienne zakupy – wspólne przedsięwzięcie Caritas diecezjalnych, Caritas Polska i Fundacji Biedronki. Korzystają z niego osoby starsze, mające niskie miesięczne dochody, często samotne i niepełnosprawne. Każda z nich otrzymuje kartę na zakupy do Biedronki zasilaną co miesiąc kwotą 150 zł. Program jest realizowany od 2018 r., a liczba jego beneficjentów wciąż rośnie. Ważną częścią programu jest opieka wolontariuszy – każdy beneficjent ma przypisanego wolontariusza, który utrzymuje z nim kontakt, pomaga w zakupach, transporcie ze sklepu lub w codziennych czynnościach, takich jak przygotowanie posiłku czy drobne naprawy w domu.
— Dla wielu seniorów ważny jest też czysto społeczny aspekt kontaktu z wolontariuszem. Zwłaszcza dla osób samotnych możliwość spotkania się, rozmowy z drugim człowiekiem, fakt, że ktoś im poświęca uwagę, są wartością dodaną tego projektu, niezwykle cenną z ich punktu widzenia — mówi Małgorzata Jarosz-Jarszewska, koordynatorka programów pomocy żywnościowej w Caritas Polska.
Koperta ratująca życie
Program „Na codzienne zakupy” to również szereg mniejszych inicjatyw, które mają na celu aktywizację seniorów oraz pomoc im w codziennych sprawach. Przykładowo, w ubiegłym roku Caritas Polska wyposażyła 20 tys. seniorów w „Koperty życia”. Akcja została sfinansowana ze środków Fundacji Biedronki. „Koperta życia” zawiera kartę z podstawowymi i aktualnymi danymi na temat domownika seniora. Na karcie są zapisane jego personalia, numer PESEL, grupa krwi, informacje o uczuleniach, przebytych chorobach, przyjmowanych lekach, a także dane kontaktowe bliskiej osoby, którą należy powiadomić w sytuacji nagłego zagrożenia. W wypełnieniu „Koperty” seniorom mogą pomóc bliscy lub wolontariusze. „Koperta” jest przechowywana w lodówce i w razie sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia służy ratownikom medycznym jako pierwsze źródło wiedzy o zdrowiu chorego. „Koperta” zwiększa także poczucie bezpieczeństwa seniora przez fakt, że zawarte w niej informacje są pełne i wiarygodne.
— Wszystko mam zapisane w tej kopercie, m.in. podaję numery telefonów do rodziny – do mojej córki i do mojego syna – na wypadek, gdyby mnie się coś stało i ekipa ratująca mnie by przyjechała i nie miała ze mną kontaktu. Na drzwiach lodówki jest naklejka informująca, że wewnątrz znajduje się „Koperta życia”. Dzięki temu jestem spokojny, że ratownicy nie będą się zastanawiać, z jakiego powodu nie mają ze mną kontaktu, a ja przecież mogłem mieć świadomości tylko na tyle, by zadzwonić po pogotowie. Dzięki temu łatwiej będzie ekipie podjąć stosowną, kompetentną pomoc dla mnie – mówi Wacław Banaszczyk, beneficjent programu Senior Cartias.
„Koperty życia” wciąż są przekazywane seniorom przez wolontariuszy Caritas diecezjalnych. W razie potrzeby członkowie rodzin lub wolontariusze Caritas mogą pomóc seniorom wypełnić kartę wpisując potrzebne dane o zdrowiu i przyjmowanych lekach. „Kopertę życia Caritas” można też pobrać ze strony www.caritas.pl/koperta.
Aktywnie i międzypokoleniowo
Caritas Polska oraz Caritas diecezjalne wspierają seniorów nie tylko materialnie. Misją Caritas jest także aktywizacja i przeciwdziałanie wykluczeniu osób starszych. W tym celu, w 2019 roku Caritas Polska zainicjowała program Senior Caritas – konkurs dla Caritas diecezjalnych na działania aktywizujące. Zgłaszane projekty są związane z udziałem w życiu kulturalnym, z aktywnością fizyczną i turystyką, a także z edukacją cyfrową. Chodzi o to, aby dzięki wspólnemu podejmowaniu różnych aktywności zminimalizować poczucie osamotnienia towarzyszące często seniorom, a także spowodować, aby osoby starsze miały satysfakcję z ciągłego rozwoju. Rocznie w projektach Senior Caritas jest organizowanych ok. tysiąca działań aktywizujących. Bierze w nich udział blisko 4 tys. seniorów i ok. 1,6 tys. wolontariuszy.
Inną akcją mającą zwrócić uwagę na potrzeby seniorów, ale jednocześnie odwołującą się do międzypokoleniowej solidarności, jest Jałmużna Wielkopostna. Caritas, za pośrednictwem parafii rozprowadza skarbonki z hasłem „Dar juniora dla seniora”, do których dzieci i młodzież odkładają równowartość wydatków przeznaczanych na drobne przyjemności, których pozbawiają się w Wielkim Poście. Jałmużna ma więc nie tylko charakter pomocy materialnej, ale przede wszystkim ma zachęcać najmłodszych do częstszego kontaktu z dziadkami, uwrażliwiać ich na potrzeby starszych, ale także pokazywać, że są oni pełni miłości, którą chętnie ofiarują w zamian za chwilę uwagi.
#PomocDlaSeniora
W czasie pandemii Caritas otoczyła seniorów szczególną opieką jako grupę najbardziej narażoną na tragiczne skutki zarażenia wirusem COVID-19, a jednocześnie najbardziej bezradną w czasie izolacji. W ramach kampanii #PomocDlaSeniora Caritas we współpracy z Caritas diecezjalnymi organizowała paczki dla osób starszych, które były pakowane i dostarczane pod drzwi przez wolontariuszy Caritas. W tę pomoc włączyli się partnerzy biznesowi ofiarując produkty żywnościowe i artykuły higieniczne. Ponieważ Caritas chce nadal otaczać taką pomocą seniorów nadal realizuje kampanię #PomocDlaSeniora, w którą wciąż włączają się nowi partnerzy. Jej najnowszą odsłonę Caritas Polska rozpoczęła w czerwcu br., we współpracy z Gaz-System. Polega ona na dystrybucji paczek zawierających m.in. bony zakupowe, a także posiłków dla najbardziej potrzebujących osób starszych. Wsparciem, poprzez parafie w różnych rejonach Polski, zostanie objętych łącznie 1,6 tys. osób. Pomoc jest przeznaczona dla osób w wieku 60+, zagrożonych wykluczeniem społecznym z powodu ubóstwa, braku samodzielności, niepełnosprawności.