W dniach 11-12 stycznia br. w Warszawie odbyło się Zgromadzenie Dyrektorów Caritas. W czasie obrad podejmowano najważniejsze tematy dotyczące dotychczasowej i planowanej pomocy niesionej przez Caritas w Polsce i za granicą.
Dwudniowe obrady rozpoczął modlitwą ks. bp Wiesław Szlachetka, przewodniczący Komisji Charytatywnej KEP, a słowo wstępne wygłosił ks. dr Marcin Iżycki, dyrektor Caritas Polska.
— Za nami rok pełen wielorakich wyzwań, z których Caritas, w mojej opinii, wyszła wzmocniona i spełniliśmy pokładane w nas nadzieje. Nie jestem odosobniony w tej ocenie, świadczy o tym przyznana nam drugi raz z rzędu przez redakcję magazynu „Press” nagroda Top Marka w kategorii „Projekty charytatywne”. Jest to wyróżnienie dla nas wszystkich, naszych współpracowników i wolontariuszy, dziękuję za wspólny wkład w ten sukces! — powiedział ks. dr Marcin Iżycki.
W trosce o najmłodszych
Ważnym punktem programu, od którego rozpoczęto Zgromadzenie, było omówienie standardów ochrony małoletnich w kościelnych osobach prawnych, prowadzących działalność charytatywno-opiekuńczą. Poruszono takie zagadnienia jak polityka safeguardingowa i przekazano szczegóły o Ustawie Kamilka. Mając na uwadze zmiany w przepisach prawa krajowego oraz zarządzając ryzykiem braku zgodności Caritas Polska dokona również odpowiednich zmian w procedurze wewnętrznej dotyczącej rozpatrywania skarg dotyczących nieprawidłowości związanych z ochroną osób małoletnich i bezradnych.
Wdrażanie standardów
Caritas Polska, jako członek międzynarodowej organizacji Caritas Internationalis, wdraża Standardy Zarządzania Caritas Internationalis. W ramach przygotowania dokumentów na potrzeby audytu przyjrzano się różnym procesom i wypracowano wiele mechanizmów, które nie tylko usprawniły i ułożyły pracę, ale także ograniczyły ryzyka, które pojawiają się w codziennej pracy w Caritas Polska. Uzyskanie przez organizację certyfikatu zgodności ze standardami CIMS jest dużym sukcesem, które pokazuje, że Caritas Polska jest godnym zaufania partnerem w działaniu i organizowaniu wielu programów pomocowych na całym świecie. Mecenasi organizacji przywołali rekomendacje, które usprawnią działalność regionalnych struktur Caritas.
Wnioski Centrum Analiz Problemów Społecznych Caritas Polska
Ważnym elementem każdej organizacji jest raportowanie swojej działalności, na czym skupili się w swoim wystąpieniu pracownicy Centrum Analiz Problemów Społecznych Caritas Polska. Przejrzystość finansów stanowi jeden z powodów dużego zaufania, jakim cieszy się Caritas w polskim społeczeństwie. Przedstawiono również zebrane w ostatnim czasie informacje o sytuacji osób w kryzysie bezdomności w Polsce. W ramach wspólnych projektów wsparcia osób z grup zagrożonych wykluczeniem w 2023 roku Caritas Polska przekazała diecezjalnym Caritas ponad 89 milionów złotych w darowiznach finansowych, rzeczowych oraz kartach przedpłaconych.
— Skala pomocy całej Caritas na rzecz osób wykluczonych jest wyjątkowa. Pragniemy pokazać szerszemu gronu odbiorców te działania, aby budować świadomość społeczeństwa o zagrożonych członkach wspólnoty i zachęcić ich do wsparcia dzieł, które są najlepszą wizytówką całej naszej organizacji – przekonywał ks. dr Marcin Iżycki.
Podsumowanie działalności zagranicznej Caritas
W ramach podsumowania działalności zagranicznej Caritas skupiono się na priorytetowych działaniach na Ukrainie oraz na Bliskim Wschodzie, w tym m.in. na pomocy tamtejszym chrześcijanom. Program Rodzina Rodzinie stanowi kluczowe narzędzie wsparcia, w które zaangażowane są Caritas diecezjalne, angażujące parafie i wspólnoty do aktywnego włączenia się we flagową inicjatywę polskiego Kościoła w pomoc na świecie. W czasie Zgromadzenia przedstawiono nową osobę odpowiedzialną za kontakt z parafiami w ramach programu Rodzina Rodzinie, która ma budować ściślejsze relacje i służyć wsparciem w pozyskiwaniu środków. Od początku programu przekazano 81 mln zł potrzebującym rodzinom w Syrii, Libanie, Kurdystanie i Strefie Gazy. Program coraz szerzej jest implementowany w zagrożonych regionach Ukrainy, dzięki czemu możliwe jest dotarcie z pomocą do najbardziej zagrożonych rodzin. Łącznie wartość pomocy udzielonej w ramach programu Rodzina Rodzinie na Ukrainie wyniosła w 2023 roku ponad 10 266 946 zł.
Innym dobrym przykładem programu wzorowo koordynowanego przez Caritas Polska jest Paczka dla Ukrainy, który obecnie jest promowany w mediach. Ta forma wsparcia to jeden ze sposobów na pomoc mieszkańcom Ukrainy w przetrwaniu okresu zimowego. Takim sposobem częściowo jest też zapewnienie przez Caritas 18 bezpiecznych miejsc schronienia przed rosyjskimi atakami rakietowymi. Tu więcej o akcji Paczka dla Ukrainy
Laudato Si – ekologia integralna
Innym ważnym przedsięwzięciem realizowanym przez Caritas jest projekt „Caritas Laudato Si’: Aktywna edukacja wspólnot Caritas w zakresie przeciwdziałania nadkonsumpcji w dążeniu do gospodarki o obiegu zamkniętym”. Projekt ten jest współfinansowany jest ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jego ważnym celem jest dotarcie do młodych Polaków, którym bliskie są zagadnienia związane z ochroną dobra wspólnego i działania na rzecz przyszłych pokoleń. Caritas pragnie to osiągnąć dzięki warsztatom prowadzonym w całym kraju, skierowanym zarówno do młodzieży, jak i do seniorów. Przykład dobrych praktyk realizowanych w ramach programu przedstawił ks. Stanisław Podfigórny, dyrektor Caritas Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej. Jest nim schronisko Caritas – ośrodek aktywizujący dla bezdomnych mężczyzn w Żukowicach, dający podopiecznym możliwość nie tylko brania, ale przede wszystkim dawania. Dyrektorzy otrzymali słoiki z (dosłownie) owocami ich pracy, które uratowano przed zmarnowaniem. Dla wielu jest to terapia i szansa na wyjście ze swoich kryzysów, dlatego już tworzone są kolejne warsztaty i pracownie. Pierwszy dzień. Tu więcej o działaniach prowadzonych w ramach projektu
Wolontariat gotowy na nowy rok
Jedną z aktywności wolontariatu Caritas jest Dzień Dobra. Tegoroczna edycja patronalnego święta Caritas zaplanowana jest na 13 kwietnia. Wydarzenie weszło już w krwiobieg kościelnego życia w Polsce i stało się nową formą podziękowania ludziom dobrej woli. W całej Polsce blisko 90 tysięcy wolontariuszy Caritas niesie codziennie bezinteresowną pomoc potrzebującym. To wolontariusze zawożą ciepłe posiłki osobom starszym, przygotowują paczki żywnościowe dla ubogich, pomagają w integracji uchodźców i migrantów. Z okazji Dnia Dobra w diecezjach w całej Polsce odbędą się pikniki, festyny, warsztaty, pokazy, biegi, koncerty, kiermasze i wiele innych atrakcji.
Przypomniano też, że do wyjątkowych aktywności wolontariuszy, głównie tych skupionych w Szkolnych Kołach Caritas, należą także działania związane z programem Szkoła Szkole. Dzięki ich zaangażowaniu w latach 2018-2023 prawie 600 tysięcy złotych trafiło do szkół zniszczonych w wyniku wojny i trzęsienia ziemi w Syrii oraz do potrzebujących uczniów na Bliskim Wschodzie. Tu więcej o programie Szkoła Szkole
W czasie Zgromadzenia poruszono również temat formacji wolontariuszy należących do Szkolnych Kół Caritas i Parafialnych Zespołów Caritas, którzy realnie wspierają wszelkie dzieła i inicjatywy prowadzone przez diecezjalne Caritas. Caritas Polska pragnie również wesprzeć za pomocą grantów ich różne inicjatywy. W ramach formacji w bieżącym roku planowana jest kolejna ogólnopolska pielgrzymka ludzi Caritas. Odbędzie się ona 8 czerwca w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.
Podsumowanie działalności krajowej Caritas
W kolejnej części Zgromadzenia o planach na 2024 rok opowiedzieli przedstawiciele działu krajowego Caritas Polska.
Nawiązując do aktywności w obszarze senioralnym, dr Monika Figiel przedstawiła plany na 2024 rok wsparcia finansowego i żywnościowego seniorów. Rozwijany będzie również wolontariat seniorów i dla seniorów, wzmacniając działanie Parafialnych Zespołów Caritas. Rozwijane będzie również wsparcie dla placówek opieki hospicyjnej i długoterminowej, m.in. poprzez zaangażowanie się w rzecznictwo i współpracę z instytucjami publicznymi. Decyzją Dyrektora Caritas Polska wpływy z 1,5% trafią do hospicjów prowadzonych przez diecezjalne Caritas oraz zgromadzenia zakonne. Ponadto zaproszony gość – Anna Krol-Jankowska z Banku Światowego – przedstawiła raport Banku Światowego na temat systemu opieki długoterminowej w Polsce. Wynika z niego, że w 2050 roku co trzeci Polak będzie miał więcej niż 65 lat. Starzenie się społeczeństwa sprawi, że znacznie wzrośnie liczba osób z chorobami przewlekłymi. Problemem jest również fakt, że w Polsce odnotowuje się jeden z najniższych wskaźników mówiących o liczbie pracowników opieki długoterminowej przypadającej na 100 osób w wieku 65 lat i więcej.
W tej części spotkania Małgorzata Jarosz-Jarszewska, zastępca Dyrektora Caritas Polska, podsumowała współpracę Caritas Polska z diecezjalnymi Caritas, w tym działalność sieci Centrów Pomocy Migrantom i Uchodźcom, obecne projekty darowizn rzeczowych z UNHCR i wyniki Emergency Appeal. Przedstawiła też wyzwania czekające na organizację w 2024 roku. To m.in. budowa magazynu żywności Caritas Polska czy realizacja nowego podprogramu w ramach Europejskich Funduszy Społecznych. W sumie planowany budżet Działu Krajowego na 2024 rok to ponad 100 milionów złotych.
Zgromadzenie Dyrektorów zakończono omówieniem harmonogramu komunikacji na 2024 rok oraz wolnymi wnioskami.
