Uroki przyrody, gościnność mieszkańców oraz wyjątkowa historia kraju – to główne powody, dla których Polacy tak chętnie odwiedzają Gruzję. Dla wielu Gruzinów turystyka i rzemiosło stanowią główne źródło utrzymania. W niektórych regionach potrzebna jest jednak pomoc, aby podtrzymać lokalne tradycje. Caritas Polska, dzięki wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych, wesprze przedsiębiorców w gminie Achmeta, gdzie powstaje słynna „gruzińska gouda”.
Achmeta znajduje się w Kachetii – znanym z produkcji wina i sera regionie na wschodzie kraju. Otoczona doliną Alazani i pasmem górskim Kaukazu, stanowi cichy zakątek Gruzji. Głównym źródłem utrzymania miejscowej społeczności jest praca w rolnictwie – zajęcie sezonowe, które nie gwarantuje stałych dochodów. Mieszkańcy gminy posiadają jednak unikalną w skali kraju technologię produkcji sera. Na drodze do pełnego sukcesu w produkcji i promocji tego lokalnego produktu stoi niestety kilka przeszkód.
Tradycyjny smak, współczesne standardy
Jednym z problemów jest to, że lokalna produkcja często nie odpowiada standardom związanym z bezpieczeństwem produktów żywnościowych promowanym przez gruzińskie Ministerstwo Rolnictwa. Drobni przedsiębiorcy, którzy chcieliby sprzedawać swoje wyroby, nie posiadają̨ też kompetencji i wiedzy w zakresie marketingu, sprzedaży czy promocji produktów, co utrudnia im dotarcie do potencjalnych klientów. Poza tym Achmeta to trudnodostępny teren, z ograniczoną możliwością lokalnego zbytu produktów – to dodatkowo utrudnia im wypłynięcie na szerokie wody.
Projekt Caritas Polska i lokalnej organizacji BRIDGE to pomoc rozwojowa w dziedzinie budowy systemowych rozwiązań dla przedsiębiorców. Ma sprawić, aby z czasem mogli oni samodzielnie rozwinąć własną działalność gospodarczą.
Projekt rozpoczął się we wrześniu tego roku i w formie trzech modułów potrwa do końca 2023 roku. Jego efektem będzie wsparcie lokalnej przedsiębiorczości poprzez rozwój łańcucha produkcji i sprzedaży sera, a w szerszej perspektywie – stworzenie możliwości zarobkowych dla osób wykluczonych i ubogich. Oprócz organizacji szkoleń i spotkań, których celem będzie przekazanie przedsiębiorcom wiedzy i umiejętności potrzebnych im do rozwijania własnej działalności, zaplanowano również utworzenie specjalnego punktu demonstracyjnego, prezentującego właściwe standardy utrzymania zwierząt oraz produkcji mleka i sera. Utrzymaniu standardów będzie służyło także wykorzystanie mobilnego laboratorium do oceny jakości produktów w trudniej dostępnych punktach produkcji.
Dla kobiet i mniejszości etnicznych
Poza rozwojem lokalnej przedsiębiorczości, projekt ma jeszcze inne ważne cele. Będzie wsparciem dla kobiet, które mają ograniczone możliwości zarobkowania, szczególnie w obszarze rolnictwa. Choć wiele z nich na co dzień na równi z mężczyznami zajmuje się gospodarstwem rolnym, ich rola jest często marginalizowana. Niekiedy zwyczajny brak pewności siebie wpływa na to, że nie decydują się na prowadzenie własnej działalności.
Gmina Achmeta jest zróżnicowana pod kątem etnicznym: 75% mieszkańców to Gruzini, kolejne 15% stanowią Kistowie, 2,7% Osetyńczycy, są też Azerowie (0,4%). Jak dotąd niewiele było inicjatyw, które mogłyby ich łączyć. Projekt Caritas stworzy szansę ku temu, aby zintegrować mieszkańców gminy i skorzystać z różnorodnych, bogatych doświadczeń poszczególnych grup. Dodatkowo, dzięki współpracy z Departamentem Turystyki Ministerstwa Kultury, ma powstać specjalny Szlak Sera oraz festiwal promujący lokalny produkt, aby przyciągnąć większą liczbę turystów do regionu – zarówno lokalnych, jak i zagranicznych.
Razem przeciw nierównościom
Lokalnym partnerem projektu w Gruzji została organizacja pozarządowa BRIDGE, której misją jest podtrzymanie lokalnych aktywności i tworzenie partnerstw na rzecz rozwoju regionalnego. W Achmecie działa już od kilku lat, promując oddolne inicjatywy ekonomiczne i rozwojowe oraz angażując się w tworzenie stałych struktur wsparcia dla lokalnych przedsiębiorców. Organizacja zadbała już także o stworzenie podstaw infrastruktury dla manufaktury sera, takiej jak zaplecze chłodnicze, pakownicze i wystawiennicze dla producentów „gruzińskiej goudy”.
– Ambitnym celem BRIDGE jest przeciwdziałanie nierównościom społecznym wśród najbardziej narażonych społeczności i postawienie ich w centrum naszej aktywności. Zobowiązuje nas to do szczególnie wytężonej pracy wraz z międzynarodowymi partnerami, aby dotrzeć do jak największej liczby osób – niezależnie od tego czy jest to pomoc materialna, promowanie konkretnych działań czy budowanie silnych postaw liderskich. Efektem naszej pracy ma być realna zmiana i rozwój dla naszych społeczności i całego kraju – mówi szefowa organizacji, Nino Kareli.
Projekt „Wsparcie i promocja lokalnej przedsiębiorczości oraz jakości produkcji sera w gminie Achmeta, region Kachetia, Gruzja” jest współfinansowany w ramach polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Publikacja wyraża wyłącznie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.