Senior caritas est jest jednym z 51 projektów, które uzyskały dofinansowanie w programie Senior Caritas. Wzięło w nim udział ponad 100 warszawskich seniorów i ponad 20 wolontariuszy. Każdy wniósł w ten projekt jakąś cząstkę siebie czyniąc go wyjątkowym.
Działania senioralne w 2019 roku rozpoczęliśmy 24 kwietnia mszą święta w kaplicy Caritas Polska i spotkaniem inaugurującym. Zakończenie, połączone ze spotkaniem wigilijnym, przewidziano na 18 grudnia. W ciągu tych dziewięciu miesięcy wiele się wydarzyło. Były systematyczne „kawiarenki seniora” i spacery po Warszawie, warsztaty, pielgrzymki, a także działania medialne i pomocowe. Pojawiły się też nowe marzenia.
Kawiarenki seniora
Zwykle raz w miesiącu w siedzibie Caritas Polska organizowaliśmy „kawiarenki seniora” zapraszając na nie osoby, które opowiadały o swojej pracy i pasjach. Słuchaliśmy opowieści Maurycego, operatora filmowego z Caritas, o podróży do Dżibuti. Sylwia i Josef, którzy zaangażowani są w program Rodzina Rodzinie, podzielili się wspomnieniami z syryjskiego Aleppo. Mikołaj, pracownik działu medialnego Caritas, przybliżył uczestnikom spotkania świat nowych technologii i komunikowania się w sieci. Ania – córka jednego z seniorów – podzieliła się wrażeniami z samotnej pielgrzymki do Santiago de Compostella.
Wiosną i latem przenosiliśmy „kawiarenkę” do jednego z domków w Jazdowie, gdzie na leżakach, pośród zieleni mogliśmy dyskutować o przeczytanych książkach, obejrzanych filmach czy przedstawieniach teatralnych. Spotykaliśmy się także w zaprzyjaźnionej kawiarence podróżniczej „Tam i z powrotem” na Mokotowie, gdzie oglądaliśmy zdjęcia i słuchaliśmy niezwykłych opowieści z podróży realnych i wirtualnych do Peru, na Antarktydę czy w kosmos, którymi obdarowywała nas Bożena – jedna z seniorek, z wykształcenia geograf.
Spacery po Warszawie
Od wiosny do późnej jesieni wyruszaliśmy na spacery. Byliśmy w Muzeum Ordynariatu Polowego, w ogrodzie botanicznym, przeszliśmy nowe, piękne Bulwary Wiślane, zobaczyliśmy zrewitalizowane Ogrody Królewskie pod Zamkiem, zwiedzaliśmy Świątynię Opatrzności Bożej w Wilanowie, jesienią wybraliśmy się z przewodniczką na zabytkowy cmentarz na Starych Powązkach i odwiedziliśmy niezwykłe Muzeum Historii Żydów Polskich „Polin”.
Obejrzeliśmy też wspólnie kilka przedstawień teatralnych w plenerze oraz „Mszę za miasto Arras” w Teatrze Narodowym.
W każdym z tych miejsc seniorzy dzielili się swoimi wspomnieniami. Prawie każdy z nich stawał się przez chwilę przewodnikiem po Warszawie, bo pamiętał jakieś wydarzenie związane z danym miejscem. Czasami przypominały się wiersze czy piosenki. Każdy spacer zamieniał się w swoisty performance.
Szczególne okazały się spotkania z Klementyną – specjalistką od ceramiki – która wprowadzała seniorów w tajniki pracy z gliną. Własnoręczne dzieła seniorów – oszlifowane i wypalone w piecu – absolutnie zaskoczyły urodą, nie mniej niż te mistrzowskie, które Klementyna pokazywała na zdjęciach. Jeśli będzie okazja, chętnie powtórzymy to doświadczenie.
Pielgrzymki i wycieczki
W maju byliśmy w Niepokalanowie. Okazją do odwiedzenia tego miejsca była doroczna pielgrzymka Wspólnoty Caritas, w której uczestniczyło ok. 3000 osób. Warszawscy seniorzy po raz pierwszy zetknęli się z tak liczną reprezentacją Caritas. Uczestniczyliśmy w mszy św. w bazylice oo. Franciszkanów, zwiedzaliśmy Muzeum o. Maksymiliana Kolbe i liczne obiekty klasztoru ojców franciszkanów, słuchaliśmy koncertów, oglądaliśmy liczne stoiska i prezentacje działań różnych ośrodków Caritas, modliliśmy się w Kaplicy Nieustannej Adoracji. Dla większości seniorów było to przede wszystkim głębokie przeżycie duchowe.
26 września wyruszyliśmy na Podlasie na pielgrzymkę autokarową śladami prymasa Stefana Wyszyńskiego. Odwiedziliśmy kościół w Prostyni, gdzie rodzice przyszłego prymasa brali ślub, a także Zuelę – miejsce urodzenia Stefana Wyszyńskiego – oraz cmentarz w Andrzejewie, gdzie spoczęła mama prymasa. Na zakończenie pielgrzymki modliliśmy się przy grobie prymasa w warszawskiej katedrze św. Jana. Ta pielgrzymka nie byłaby możliwa bez ogromnego zaangażowania jednego z naszych seniorów – Andrzeja, który jest spokrewniony ze Stefanem Wyszyńskim. Niedługo po naszej pielgrzymce, 3 października, nadeszła z Rzymu wiadomość, że papież Franciszek zatwierdził dekret oficjalnie uznający cud za wstawiennictwem Prymasa Tysiąclecia. Tym samym spełniony został ostatni wymóg niezbędny do beatyfikacji. Kilka dni potem ogłoszono, że beatyfikacja odbędzie się 7 czerwca 2020 w Warszawie! Czekamy z radością i wdzięcznością!
W październiku odbyliśmy jeszcze jedną podróż, tym razem do Góry Kalwarii i Konstancina. Największe wrażenie zrobiły na nas Marianki, czyli klasztor ojców marianów i sanktuarium św. Stanisława Papczyńskiego. Uczestniczyliśmy w mszy św. w kościele Opatrzności Bożej, zwiedziliśmy muzeum i oglądaliśmy film dokumentalny o cudach dokonanych za wstawiennictwem św. Stanisława Papczyńskiego. W Konstancinie zachwycaliśmy się miastem, architekturą, ale przede wszystkim zbiorami prywatnego Muzeum Ecole de Paris w Villii la Fleur.
Seniorzy chcą być potrzebni
Podczas trwania projektu „Senior caritas est” uczestnicy zupełnie spontanicznie odpowiadali na pojawiające się potrzeby pomocy w Caritas Polska. „Pragniemy być potrzebni i tworzyć wolontariat senioralny na miarę naszych możliwości i umiejętności; mogą to być odwiedziny u chorych, naprawa sprzętów domowych, szycie, pieczenie ciast czy gotowanie.” – powiedziała jedna z Seniorek. Niektórzy intensywnie zaangażowali się w zbiórkę pieniędzy na pomoc dla syryjskich rodzin. Inni przynosili ubrania, kosmetyki, artykuły papiernicze w odpowiedzi na prośby przysyłane przez więźniów, jeszcze inni zaangażowali się w przygotowanie i przeprowadzanie warsztatów dla koordynatorów projektów senioralnych, którzy przyjechali do Warszawy z całej Polski. „Chcielibyśmy dzielić się swoimi umiejętnościami w mniejszych kręgach i tworzyć kameralne kółka zainteresowań, np. kółko brydżowe, rowerowe, śpiewacze, fotograficzne” – mówią uczestnicy projektu.
Mamy nadzieję, że przez udział w działaniach projektowych, które trwały 9 miesięcy, nastąpiła choćby minimalna poprawa jakości życia seniorów i pomagających nam wolontariuszy. Ufamy, że pobudzanie aktywności, wsparcie seniorów, tworzenie więzi i przyjaźni, wspieranie i aktywizowanie sieci pomocy sprawia, że seniorzy czują się potrzebni, mniej samotni i w mniejszym stopniu doświadczają wykluczenia społecznego. Wielką radością byłoby dzielenie się z młodymi naszą wiedzą i doświadczeniami, chętnie nagramy wywiady albo filmy, np. na temat dawnej Warszawy.
Przez cały czas trwania projektu jedna z seniorek prowadziła kronikę – bloga – na którym zamieszczane były krótkie relacje i zdjęcia z kolejnych wydarzeń senioralnych. Gorąco zapraszamy do jego odwiedzenia.
Obejrzyj zdjęcia ze wspólnej Wigilii Seniorów.
Tekst Monika Figiel, specjalista ds. programów senioralnych w Caritas Polska
Tekst ukazał się także w >>> Kwartalniku Caritas <<< Przeczytaj także inne artykuły z Kwartalnika w aplikacji Publico24 Newsstand lub logując się na www.e.caritas.pl