Ból zęba to wyjątkowo dokuczliwa dolegliwość, niezależnie od szerokości geograficznej. W wielu częściach świata chorzy nie mają jednak dostępu do specjalistów. W rwandyjskiej Kabudze cierpiącym niesie pomoc klinika dentystyczna prowadzona przez siostry zakonne wspierane przez Caritas Polska.
Siostra Lena Szumska wyjechała na misję do Rwandy w 2007 roku, a dwa lata później prowadziła już klinikę stomatologiczną w Kabudze. Po skończeniu studiów dostała od Zgromadzenia Sióstr od Aniołów informację, że w centralnej Afryce brakuje dentystów, stwierdziła, że to będzie jej misja, gdzie będzie czuła się potrzebna i będzie mogła w pełni wykorzystać swoje umiejętności na rzecz drugiego człowieka.
W klinice prowadzi się różnego rodzaju leczenie, od wypełniania ubytków po zaawansowane zabiegi chirurgiczne. Wśród Europejczyków pokutuje mit, że Afrykańczycy posiadają piękne, białe i zdrowe zęby. Nie jest to prawda, po prostu ciemny kolor skóry kontrastuje z białymi zębami, ale wbrew pozorom Afrykańczycy borykają się z wieloma chorobami jamy ustnej.
– Największym dla mnie problemem jest fakt, że pacjent afrykański nie zgłasza się do kontroli czy systematycznego leczenia, tylko przychodzi wtedy, kiedy stan jest już krytyczny: albo trzeba zęba wyrwać, albo leczyć go kanałowo. Afrykańczycy nie rozumieją, że wymaganych jest kilka wizyt, wydaje im się, że ząb trzeba po prostu usunąć, bo jak go nie ma, to nie ma problemu – mówi siostra Lena.
Dużym wyzwaniem jest opieka stomatologiczna dla dzieci. W Afryce, inaczej niż w Europie, rodzice nie dbają tak o zdrowie dziecka i przyprowadzają je do dentysty dopiero, gdy w nocy nie daje spać z powodu opuchlizny, bólu i płaczu. Oznacza to najczęściej mocny stan zapalny. Rodzice nie są też chętni do płacenia za leczenie dzieci. Zgromadzenie pobiera więc za leczenie najmłodszych symboliczne opłaty, aby zachęcić rodziców do systematycznego leczenia swych pociech.
Klinika nie jest wspomagana przez rządowe instytucje, takie jak Ministerstwo Zdrowia. Placówka jest prowadzona wyłącznie przez Zgromadzenie. Obejmuje opieką osoby ubogie, starsze, niepełnosprawne, których nie stać na leczenie. Siostry zdobywają środki swoimi staraniami; najtrudniej jest zawsze o zaopatrzenie w materiały stomatologiczne. Te najczęściej są ściągane aż z Polski. Rwandyjskie władze, które same nie pomagają, zlecają wiele kontroli, a przywiezienie sprzętu do zabiegów pociąga za sobą dużo administracyjnej pracy.
Zgromadzenie bierze swoją misję od aniołów. Posłani do ludzi, aby im pomagać w codziennej pracy i niedoli, radościach i trudach, stanowią wzór dla sióstr, które chcą być dyspozycyjne dla najbardziej potrzebujących, odpowiadać na ich wezwanie pomocy. Siostry łączą modlitwę i adorację Pana Boga z konkretną pomocą specjalistyczną, której w Rwandzie brakuje. W kraju tym może żyć nawet 13 milionów ludzi, wykwalifikowanych dentystów zaś jest nieco ponad 50. Czyli każdy z nich statystycznie powinien mieć pod opieką ponad 260 tysięcy pacjentów.
Rwandyjczycy są skryci, w odróżnieniu od innych ludów afrykańskich. Nie wyrażają emocji otwarcie, nie ujawniają swoich myśli i zachowują się w sposób stonowany. Trudno jest odgadnąć, co naprawdę myślą. Spotyka się ludzi zranionych przez ludobójstwo sprzed ćwierćwiecza, jednak teraz kraj tworzy nową historię. Ludzie się podnoszą, przebaczają sobie i żyją dalej. Przy wszystkich swoich doświadczeniach, Rwandyjczycy mają to do siebie, że jeśli już przekonają się do kogoś i obdarzą go zaufaniem, to pozostają mu wierni i życzliwi jak mało kto na świecie.
– Codzienne trudy nie są sielanką, trafia się dużo pacjentów z ciężkimi stanami zapalnymi. Są cienie i blaski. Czuję się jednak zadowolona, bo czuję, że jestem na swoim miejscu i jestem tu potrzebna. W ciągu dnia bardzo dużo pracujemy, jesteśmy cały czas z ludźmi, natomiast poranki i wieczory poświęcamy wspólnej modlitwie i indywidualnej adoracji. W tym czasie modlimy się w intencji doświadczonych wydarzeniami minionego dnia, samemu bowiem jest ciężko unieść trud bez wsparcia Pana Boga – dzieli się refleksją siostra Lena Szumska.
Caritas Polska regularnie wspiera Zgromadzenie Sióstr od Aniołów pracujące w Rwandzie. Przeczytasz o tym tu: Misja Caritas Polska w Rwandzie
Przeczytaj także o innych działaniach tych niezwykłych sióstr: [Reportaż Caritas] Światowy Dzień Hospicjów i Opieki Paliatywnej
Jak to jest wyjeżdżać w takie miejsca jak Rwanda? Podzielili się tym Maurycy i Mikołaj, zajmujący się działaniami foto-video w Caritas: Czy ubodzy potrzebują kamery?
Prosimy o wpłaty na konto z dopiskiem AFRYKA na konto nr 77 1160 2202 0000 0000 3436 4384