Milion osób, w tym pół miliona dzieci, musiało w ostatnich trzech miesiącach uciekać przed bombami spadającymi na syryjską prowincję Idlib. Niektórzy już po raz siódmy od początku wojny domowej opuszczają swoje tymczasowe schronienia. W niedzielę, 15 marca, mija dziewięć lat od wybuchu krwawego konfliktu. Caritas Polska, która niemal od początku wojny niesie pomoc w Syrii, apeluje o wsparcie największej w historii Polski akcji pomocy zagranicznej, adresowanej właśnie do Syryjczyków.
Wojna w Syrii pochłonęła już blisko pół miliona ofiar, ponad 5,5 mln ludzi uciekło do sąsiednich państw, a kolejne 6 mln zostało przemieszczone w granicach kraju. Najnowszą, największą w historii konfliktu falę uchodźców, spowodowała trwająca od grudnia 2019 r. ofensywa wojsk rządowych, wspieranych przez Rosję, na Idlib – jedyną prowincję pozostającą w rękach sił opozycyjnych. Sytuacja w Syrii wpływa na rozwój wydarzeń na południu Europy, gdzie rośnie liczba migrantów przybywających m.in. na greckie wyspy Samos i Lesvos. W ubiegłym tygodniu przebywał tam Jarosław Bittel, zastępca dyrektora Caritas Polska.
– Obozy, a właściwie hot spoty, będące miejscami rejestracji migrantów przybywających do Grecji, są przepełnione. Na Samos, gdzie planowano pobyt 800 osób, przebywa ich kilkunastokrotnie więcej. Warunki higieniczne i sanitarne są bardzo trudne, ludzie mieszkają w prowizorycznych namiotach, marzną i mokną. Na wyspach panuje napięta atmosfera, miejscowi mieszkańcy są zaniepokojeni – relacjonuje Jarosław Bittel, który na miejscu oceniał potrzeby i możliwości niesienia pomocy uchodźcom w Grecji.
Trzeba pomagać na miejscu
– Dramat w Syrii i kryzys uchodźczy są ze sobą ściśle powiązane. Dlatego trzeba na nie odpowiadać kompleksowo: pomagać w obozach – tym, którzy dotarli do Europy, ale przede wszystkim nieść pomoc u źródła problemu, czyli tam, gdzie toczy się wojna. Tak, aby zapewnić jak najszersze wsparcie Syryjczykom w ich własnym kraju, bo dzięki temu wsparciu mogą przetrwać najtrudniejsze chwile i zachować nadzieję na odbudowanie normalnego życia we własnych domach, a nie na wygnaniu – podkreśla ks. Marcin Iżycki, dyrektor Caritas Polska.
A do normalności w Syrii wciąż daleko. Według ośrodka badań REACH Initiative, 39% osób, które podjęły ucieczkę w ostatnich miesiącach, zamieszkało w namiotach, prowizorycznych schronach lub pod gołym niebem. Drastyczne podwyżki cen oleju opałowego w miesiącach zimowych sprawiły, że wiele matek zostało zmuszonych do zbierania i spalania plastikowych butelek, aby zapewnić ciepło swoim dzieciom. Ci, których domy nie zostały zburzone, z powodu wojennych zniszczeń mają utrudniony dostęp do wody i elektryczności. Wiele szpitali i około 300 szkół zawiesiło funkcjonowanie ze względu na nieustanne zagrożenie.
Nasza ofiarność wciąż potrzebna
Polacy od ponad trzech lat bardzo ofiarnie wspierają Syryjczyków poprzez udział w programie Rodzina Rodzinie realizowanym przez Caritas Polska. To największa w historii Polski akcja pomocowa na rzecz zagranicy. Polskie rodziny obejmują jednorazowym lub regularnym wsparciem rodziny syryjskie, które dzięki przekazanym funduszom mogą zakupić żywność, leki, zapłacić za leczenie lub rehabilitację poszkodowanych w wyniku ostrzałów i bombardowań. Pomoc finansowa jest dystrybuowana przez lokalne parafie wśród najbardziej potrzebujących członków ich wspólnot. Wsparcie otrzymują także drobni przedsiębiorcy, którzy dzięki pomocy z Polski mogą znów uruchomić swoje zniszczone warsztaty, sklepy, zakłady fryzjerskie i inne małe firmy. Trzecim filarem zaangażowania Caritas Polska w Syrii jest wsparcie inicjatyw edukacyjnych: pomoc dla szkół w Aleppo oraz dofinansowanie zajęć pozalekcyjnych dla dzieci.
– Wartość pomocy przekazanej w ciągu trzech lat to 54 mln zł. Serdecznie dziękuję każdemu z 20 tys. darczyńców za każdą złotówkę, ale jednocześnie apeluję, abyśmy nie ustawali w solidarności z Syrią. Dziś, kiedy kryzys w tym kraju się nasila, nasze wsparcie jest dla Syryjczyków szczególnie ważne – zaznacza ks. Marcin Iżycki.
Jak pomóc?
- wysyłając SMS o treści SYRIA na numer 72052
- dokonując wpłaty: na konto 70 1020 1013 0000 0102 0002 6526 (tytuł wpłaty: Syria) lub na stronie caritas.pl/syria
- obejmując wsparciem konkretną rodzinę za pośrednictwem strony rodzinarodzinie.caritas.pl
HISTORIA BENEFICJENTÓW POLSKIEJ POMOCY
Straciliśmy dorobek życia
Jean i Marine są małżeństwem od niemal pięćdziesięciu lat. Mieszkali w zabytkowej części Aleppo, w tradycyjnym arabskim domu. Kilka lat temu byli zmuszeni go opuścić.
– To było w 2012 roku – wspomina Marine. – Nigdy tego nie zapomnę. Niedziela, kilka dni po święcie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, 19 sierpnia o dziewiątej rano. Usłyszeliśmy hałasy na ulicy. Sąsiedzi mówili, że to uzbrojone bojówki wkroczyły do naszej dzielnicy. Radzili, by jak najszybciej uciekać. Mój mąż nie chciał opuszczać naszego domu, z którym związanych jest tak wiele naszych wspomnień. Jednak nie było innego wyjścia, musieliśmy uciec.
Tamtego dnia małżonkowie wraz z grupą sąsiadów uciekli ze swojej dzielnicy nie zabierając żadnego dobytku. Bali się, że wzbudzą podejrzenia uzbrojonych mężczyzn. Schronili się w innej części miasta i dopiero po czterech latach walk mogli odwiedzić swój dom, by sprawdzić jego stan. Dom został doszczętnie obrabowany. Wszystkie narzędzia, meble, a także cenne rodzinne pamiątki zostały skradzione.
– Pęka mi serce na myśl o tym, co stało się z naszym domem, wyjątkowym miejscem, gdzie spędziliśmy piękne lata naszego życia. Gdy wydaliśmy córki za mąż, byliśmy pewni, że doczekamy tam spokojnej starości – dzieli się swoim smutkiem Marine.
Jean i Marine otrzymują poprzez parafię pomoc finansową z programu Rodzina Rodzinie. W dalszym ciągu wynajmują mieszkanie w innej części Aleppo. Jean ze względu na stan zdrowia nie może już pracować. Marine dorabia jako krawcowa, dzięki maszynie do szycia, którą także otrzymała od ludzi dobrej woli. Pomoc z Polski nie rozwiąże ich wszystkich problemów, ale pomaga im przetrwać najtrudniejszy kryzys w ich życiu.
Więcej historii beneficjentów programu Rodzina Rodzinie na blogu bliskiwschod.caritas.pl
KOMENTARZ EKSPERTA:
Marianna Chlebowska, koordynatorka projektów zagranicznych Caritas Polska
Choć w ostatnich latach działania wojenne w Syrii są prowadzone na ograniczonym terytorium, skutki wojny są odczuwalne przez całe społeczeństwo syryjskie. Według szacunków ONZ, w 2019 roku pomocy humanitarnej potrzebowało 11,7 mln osób. 80% Syryjczyków żyje w ubóstwie, co drugi mieszkaniec kraju nie ma szansy na formalne zatrudnienie. Przez dziewięć lat wojny ponad 5,5 milionów osób uciekło do sąsiednich państw (Turcji, Jordanii, Libanu) w poszukiwaniu bezpiecznego schronienia, a kolejne 6 milionów to uchodźcy wewnętrzni. W przypadku kraju, który przed wojną liczył 21 mln mieszkańców, skala uchodźstwa i przesiedleń jest zatrważająca. ONZ ostrzega, że eskalacja działań zbrojnych w Idlibie może doprowadzić do największego horroru humanitarnego XXI wieku.