Jak pomagać efektywnie, sprawnie… i w dodatku z sercem? – pod tym hasłem odbyło się w siedzibie Caritas Polska w Warszawie międzynarodowe spotkanie panelowe poświęcone różnym aspektom pomocy osobom w kryzysie bezdomności oraz zagrożonym wykluczeniem społecznym.
W spotkaniu wzięli udział zaproszeni goście z USA: Kathleen Farkas i Ryszard Romaniuk, wykładowcy z Madel School of Applied Social Sciences Case Western Reserve University w Cleveland, Ohio oraz polscy pracownicy socjalni, terapeuci uzależnień, psycholodzy, kierownicy schronisk i organizatorzy pomocy społecznej w instytucjach wyspecjalizowanych.
Uczestniczyła w tym spotkaniu liczna reprezentacja Caritas diecezjalnych –ze Szczecina, Łodzi, Siedlec, Lublina i Warszawy– , z domu rotacyjnego dla bezdomnej młodzieży Otwarte Drzwi w Warszawie, z Monar-Markot, Fundacji Habitat for Humanity, projektu Housing First, Straży Miejskiej, Pogotowia Interwencji Społecznej, OPS, Stowarzyszenia Lekarze Nadziei. Gościem specjalnym był dr Bohdan Woronowicz – wieloletni szef Ośrodka Terapii Uzależnień w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, współzałożyciel polskiej wspólnoty AA, znany i ceniony inicjator nowoczesnych rozwiązań terapeutycznych, autor i autorytet w tej dziedzinie w kraju i za granicą.
W spotkaniu, które pomyślane było również jako okazja do nawiązania koleżeńskich więzi i możliwości dalszej współpracy, przedstawione zostały modele organizacyjne pomocy osobom bezdomnym, uzależnionym i zmarginalizowanym w Polsce i w USA, sposobów ich finansowania, przykłady nowatorskich rozwiązań – z uwzględnieniem różnych możliwości i ograniczeń w obu krajach – dostępności usług, kształcenia pracowników pomocy społecznej i doświadczeniom w tej pracy po obu stronach Atlantyku.
Z polskiej strony przedstawiliśmy w ilustrowanych przykładami prezentacjach realizowane przez Caritas projekty: nowatorski projekt Caritas Siedleckiej pomocy osadzonym w zakładach karnych i ich rodzinom „2 Kroki” (finansowany przez Caritas Polska), program wychodzenia z bezdomności i uzależnień dla młodych „Damy radę!”, medycznej pomocy bezdomnym w przestrzeni publicznej realizowany we współpracy Caritas Polska, Straży Miejskiej m.st. Warszawy i Przychodni Stowarzyszenia Lekarze Nadziei „Uliczny Patrol Medyczny” oraz przykłady innych rozwiązań pomocowych w poszczególnych diecezjach.
W drugiej połowie spotkania wywiązała się żywa i bezpośrednia wymiana doświadczeń oraz uwag na temat aktualnych modeli i sposobów działania, nie zawsze odpowiadających szybko zmieniającym się warunkom społecznym i kulturowym w naszym kraju. Poza istniejącymi autentycznymi obszarami niedostatku czy zaniedbań, wiele do niedawna dramatycznych potrzeb ludzi zmarginalizowanych straciło na ostrości. Żywność czy odzież, dostępność podstawowej opieki zdrowotnej, doradztwo czy pomoc terapeutyczna nie stanowią już takiego problemu, ale pojawiają się nowe zagrożenia i problemy: uzależnienia coraz młodszych, rozpad tradycyjnej rodziny, w czym upatrujemy główną przyczynę dysfunkcji życiowych, szczególnie młodzieży wchodzącej w życie, niedostateczna podaż tanich mieszkań i budownictwa na potrzeby socjalne, słabe przygotowanie zawodowe, niedofinansowanie i przeciążenie osób pracujących w służbach społecznych.
Na zakończenie spotkania uczestnicy wyrazili potrzebę i chęć uczestniczenia w tego rodzaju inicjatywach w przyszłości, szczególnie gdyby były one połączone ze szkoleniem i możliwością spędzenia większej ilości czasu na wzajemnej wymianie doświadczeń i pomysłów. Takie spotkania służyłyby również pogłębianiu integracji i współpracy między różnymi instytucjami pracującymi na tym trudnym polu pomocy, włączając w to oczywiście zainteresowane Caritas diecezjalne.
Zwrócono uwagę na konieczność tworzenia zespołów multidyscyplinarnych w schroniskach, domach i centrach pomocy, złożonych z fachowców różnych dziedzin oraz na konieczność nowoczesnego kształcenia kadry i wychodzenia naprzeciw potrzebom ludzi, którzy nie radzą sobie w życiu wobec nowych, niekorzystnych procesów zachodzących współcześnie. Szczególnie tym najmłodszym. Zanim będzie za późno.
Spotkanie doszło do skutku dzięki zaangażowaniu organizacyjnemu Fundacji Pro Caritate działającej przy Caritas Polska, która je sfinansowała. Wspaniałą atmosferę, jakiej mieliśmy okazję doświadczyć w czasie jego trwania, zawdzięczamy niezwykłej bezpośredniości i kompetencji naszych gości z USA oraz otwartości i zaangażowaniu wszystkich uczestników.
(js)